رعاة إِسرائيل
1 وقالَ ليَ الرّبُّ: 2 «يا ا‏بنَ البشَرِ، تنبَّأْ على رُعاةِ إِسرائيلَ‌ وقُلْ لهُم: هكذا قالَ السَّيِّدُ الرّبُّ للرُّعاةِ: ويلٌ لرعاةِ إِسرائيلَ الّذينَ كانوا يَرعَونَ أنفُسَهُم. أمَّا الرُّعاةُ الصَّالحونَ فهُمُ الّذينَ يَرعَونَ الغنَمَ 3 أنتُم تأكلونَ اللَّبنَ‌ وتلبَسونَ الصُّوفَ وتذبحونَ الخروفَ السَّمينَ ولكنَّكُم لا تَرعَونَ الغنَمَ. 4 الضِّعافُ مِنها لا تُقوُّونَها، والمريضةُ لا تداوونَها، والمكسورةُ لا تجبرونَها، والشَّاردةُ لا تردُّونَها، والمَفقودةُ لا تبحثونَ عَنها، وإنما تسلَّطتُم علَيها بقسوةٍ وعُنفٍ. 5 فتبعثَرت مِنْ غَيرِ راعٍ وصارت مأكلا لكُلِّ وُحوشِ البرِّيَّةِ. 6 تاهت غنَمي في جميعِ الجِبالِ‌ وعلى كُلِّ تلَّةٍ عاليةٍ، وتشتَّتَت‌ على وجهِ الأرضِ ولا مَنْ يسألُ ولا مَنْ يـبحثُ.
7 «لذلِكَ أيُّها الرُّعاةُ ا‏سمعوا كَلِمةَ الرّبِّ: 8 حَيٌّ أنا، يقولُ السَّيِّدُ الرّبُّ، بما أنَّ غنَمي صارت نهبا ومأكلا لكُلِّ وُحوشِ البرِّيَّةِ، وبما أنَّها مِنْ غيرِ راعٍ ولا يسألُ رُعاتي عَنْ غنَمي، بل يرعى الرُّعاةُ أنفُسَهُم وغنَمي لا يَرعَونَها، 9 لذلِكَ أيُّها الرُّعاةُ ا‏سمعوا كلِمةَ الرّبِّ: 10 أنا أقومُ ضِدَّ الرُّعاةِ فأسترِدُّ غنَمي مِنْ أيديهِم وأمنعُهُم عَنْ أنْ يرعَوا الغنَمَ، فلا يرعى الرُّعاةُ أنفُسَهُم مِنْ بَعدُ، وأنقِذُ غنمي مِنْ أفواهِهِم فلا تكونُ لهُم مأكلا».
الله راعي شعبه
11 وقالَ السَّيِّدُ الرّبُّ: «سأسألُ عن غنَمي وأتفقَّدُها 12 كما يتفقَّدُ الرَّاعي قطيعَهُ يومَ يكونُ في وسَطِ غنَمِهِ المُنتشرةِ، وأنقِذُها مِنْ جميعِ المَواضِعِ الّتي تشتَّتَت فيها يومَ الغيمِ والضَّبابِ‌. 13 وأُخرِجُها مِنْ بَينِ الشُّعوبِ وأجمعُها مِنَ البُلدانِ وأجيءُ بها إلى أرضِها، وأرعاها على جبالِ إِسرائيلَ وفي الأوديةِ وفي جميعِ مساكنِ أرضِ إِسرائيلَ. 14 في مرعًى صالحٍ أرعاها، وفي جبالِ إِسرائيلَ العاليةِ تكونُ حظيرتُها. هُناكَ تربِضُ في حظيرةٍ صالحةٍ وترعى في مرعىً خصيـبٍ على جِبالِ إِسرائيلَ. 15 أنا أرعى غنَمي. وأنا أُعيدُها إلى حظيرتِها 16 فأبحثُ عنِ المفقودةِ وأردُّ الشَّاردةَ وأجبُرُ المكسورةَ وأقوِّي الضَّعيفةَ وأحفظُ السَّمينةَ والقويَّةَ وأرعاها كُلَّها بعَدلٍ.
17 «وأنتم يا غنَمي، سأحكُمُ بَينَ ماشيةٍ وماشيةٍ، بَينَ الكِباشِ والتُّيوسِ. 18 أمَا كفى بعضكُم أنْ يرعى المرعى الصَّالحَ حتّى يدوسَ برجلَيهِ باقي مراعِيكُم، وأنْ يشرَبَ المياهَ الصَّافيةَ حتّى يُكدِّرَها برجلَيهِ؟ 19 فيكونُ على البَعضِ الآخَرِ مِنْ غنَمي أنْ يرعى ما ا‏نداسَ منَ المرعى ويشربَ ما تكدَّرَ مِنَ المياهِ».
20 لذلِكَ قالَ السَّيِّدُ الرّبُّ لرعاةِ غنَمِهِ: «سأحكُمُ بَينَ الماشيةِ السَّمينةِ والماشيةِ الهزيلةِ، 21 لأنَّكُم دفعتُم ضِعافَ غنَمي بالجَنبِ والكَتِفِ، ونطَحتُموها بِقُرونِكُم إلى أنْ شتَّتَوها إلى الخارجِ. 22 فأُخلِّصُ غنَمي ولا تكونُ مِنْ بَعدُ نهبا، وأحكُمُ بَينَ ماشيةٍ وماشيةٍ، 23 وأُقيمُ علَيها راعيا واحدا ليرعاها كعبدي داوُدَ‌، فهوَ يرعاها ويكونُ لها راعيا صالحا. 24 وأنا الرّبُّ أكونُ لغنَمي إلها ويكونُ الرَّاعي الّذي كعبدي داوُدَ لها رئيسا. أنا الرّبُّ تكلَّمتُ. 25 «وأُعاهِدُ غنَمي عَهدَ سلامٍ وأردُّ الوحشَ الضَّاريَ عَنِ الأرضِ، فتسكنُ في البرِّيَّةِ آمنةً وتنامُ في الغابِ. 26 وأجعَلُها هيَ والأرضَ المحيطةَ بِـجَبلي بركةً‌، وأُنزِلُ المطَرَ في أوانِهِ فيكونُ بهِ الخيرُ. 27 ويُعطي شجَرُ البرِّيَّةِ ثمرَهُ، والأرضُ غلَّتَها، وتكونُ غنَمي على أرضِها آمنةً، فتعلمُ أنِّي أنا الرّبُّ حينَ أَكسِرُ نيرَها وأُنقِذُها مِنْ أيدي الّذينَ ا‏ستعبدوها. 28 ولا تكونُ مِنْ بَعدُ نهبا لِلأمَمِ، ووحوشُ الأرضِ لا تأكُلُها، فتسكنُ آمنةً ولا أحدَ يُخيفُها. 29 وأُقيمُ لها غرسا ناميا فلا تكونُ مِنْ بَعدُ فريسةً للجوعِ في الأرضِ ولا تحمِلُ مِنْ بَعدُ تعيـيرَ الأمَمِ. 30 فيَعلمُ الجميعُ أنِّي أنا هوَ الرّبُّ إلهُهُم، معَهُم أكونُ. وأنَّ بَيتَ إِسرائيلَ هُم شعبـي، يقولُ السَّيِّدُ الرّبُّ. 31 وأنتُم يا غنَمي، يا غنَمَ مرعاي، بشَرٌ أنتُم وأنا إلهُكُم، يقولُ السَّيِّدُ الرّبُّ».
Banisirayila maralilaalu
1 Yaawe* la kumoo naata n kaŋ ko: 2 “Ite hadamadiŋo, ñiŋ kiilaariyaa kumoo fo Banisirayila maralilaalu ye, nte Yaawe, ì Maariyo ye ñiŋ ne fo ko: Kooroo boyita ali kaŋ. Alitolu Banisirayila kantalaalu, ali be ali faŋolu dammaa le konoo fandi kaŋ. Aduŋ ali ñinata ali ka mennu kanta. Fo kantarilaa le maŋ ñaŋ na a la saajiyolu daañini la baŋ? 3 Alitolu le ka nonoo feenewo bee miŋ aniŋ ka ali faŋolu feetoofata n na saajiyolu tiyolu la. Ali ka saajii kendiŋolu le faa ka i baluu ì la, bari ali buka saajiyolu ñiŋ topatoo. 4 Ali maŋ n na saajii lamfuriŋolu maakoyi, ali buka ì saasaatoolu jaara, ali buka ì la baramoolu siti, aduŋ ali buka ì filiriŋolu murundi naŋ. Ali buka taa hani ka ì ñini naŋ. Bari ali ka n na saajiyolu mara semboo niŋ tilimbaliyaa le la. 5 Wo kamma la ì janjanta le, kaatu kantarilaa te ì kunna. Ì naata ke wulakono daafeŋolu ye domoroo ti. 6 N na saajiyolu janjanta le, ì be yaayi kaŋ konko baalu niŋ konkoriŋolu kaŋ santo. Ì janjanta le ka taa duniyaa bankoolu bee kaŋ taariŋ. Moo maŋ soto, meŋ si bula ì nooma waraŋ ka taa ì ñini.
7 “Wo kamma la, alitolu Banisirayila kantalaalu, ali i lamoyi nte Yaawe la kumoo la: 8 A be koyiriŋ ñaameŋ ko nte be baluuriŋ ne, n na saajiyolu keta le ko ñapinkaŋ feŋolu aniŋ ì naata ke wulakono daafeŋolu bee ye domoroo ti, baawo kantarilaa te ì kunna. Kantarilaalu maŋ taa ka n na saajiyolu ñini. Ì ka ì faŋolu le konoolu fandi ì la doroŋ, bari ì maŋ n na saajiyolu hati.” Maarii Yaawe le ye a fo.
9 “Wo kamma la, alitolu kantarilaalu, ali i lamoyi nte Yaawe la kumoo la: 10 A fele, m buloo be laa la Banisirayila kantalaalu kaŋ ne, m be ì kaniŋ na n na saajiyolu la le. M be daŋ ke la ì la n na saajiyolu balundoo la le, aniŋ ì te ì faŋolu konoo fandi la n na saajiyolu la kotenke. M be n na saajiyolu kanandi la ì daalu ma le, fo i si a je ì te ke noo la ì la baluuraŋo ti kotenke.” Maarii Yaawe le ye a fo.
Yaawe faŋo le mu kantarilaa ti
11 Maarii Yaawe ye ñiŋ ne fo ko: “A fele, nte faŋo le be n na saajiyolu ñini la, ŋa ì topatoo. 12 Ko kantarilaa ka a la saajii filiriŋolu ñini ñaameŋ, niŋ a la saajii doolu janjanta ka taa kara doo la, m be taa n na saajiyolu ñini la wo le ñaama. M be ì bondi la naŋ dulaalu bee to le ì be janjandiŋ daamennu to, kasaaroo luŋo la, minaayoo niŋ dibi feŋ baa luŋo la. 13 M be ì bondi la naŋ wo moo doolu kono le, wo bantala bankoolu* kaŋ, ka ì samba naŋ ì fansuŋ bankoo kaŋ. M be ì daañini la Banisirayila konkoolu le kaŋ, woyoolu be daameŋ to, aniŋ moolu be wo bankoo maafaŋo meŋ bee la. 14 M be ì balundi la daañini dulaa betoo le to. Banisirayila konkoolu kaŋ santo le be ke la ì la daañini dulaa ti. Jee to ì be tara la laariŋ kayiroo le kono, ka baluu Banisirayila konkoolu kaŋ, mennu mu daañini dulaa kendiŋolu ti. 15 Nte faŋo le be ke la n na saajiyolu ye kantarilaa ti, aduŋ m be a ke la le, ì ye tara laariŋ kayira kono.” Maarii Yaawe le ye a fo.
16 “M be wo saajii filiriŋolu ñini la le, aduŋ mennu janjanta, m be ì murundi la naŋ ne. M be ì la baramoolu siti la le aniŋ ka ì lamfuriŋolu maakoyi. Bari wo nunkumaalu niŋ bambandiŋolu, m be wolu kasaara la le, kaatu m be ì daañini la tiliŋo le kono, bayiri ì jarita meŋ na, i be wo le soto la.”
17 Maarii Yaawe ye ñiŋ ne fo ko: “N na saajiyolu la karoo la, a fele, m be kiitiyo ke la saajii niŋ saajii teema, saakotoŋo niŋ baakotoŋo teema. 18 Fo ali maŋ wasa ka i baluu dulaa kendiŋo to baŋ? Fo ali ka wo ñaamoolu bee doriŋ-doriŋ mennu be ali la daañini dulaalu to? Fo ali maŋ wasa ka i miŋ jii seneyaariŋo la baŋ? Fo ali ñanta wo jiyo duundi la niŋ ali siŋolu la le baŋ? 19 Fo n na saajiyolu ñanta wo ñaama doriŋ-dorindiŋo le domo la baŋ, aniŋ ka wo jii duuriŋo miŋ ali ye mennu duundi ali siŋolu la?”
20 Maarii Yaawe ye ñiŋ ne fo ko: “A fele, m be kiitiyo ke la saajii sembemaalu niŋ saajii sembentaŋolu teema le. 21 Baawo ali ka ñoo ñoriŋ-ñoriŋ ne, ka ñiŋ sembentaŋolu junku niŋ ali binoolu la, fo ali ye ì bee janjandi, 22 m be n na saajiyolu tanka la le. Ì te ke la ñapinkaŋ feŋolu ti kotenke, aduŋ m be kiitiyo teyi la saajii niŋ saajii teema le. 23 M be kantarilaa kiliŋ ne ke la ì kunna, meŋ mu n na dookuulaa Dawuda koomalanka kiliŋ ti. A be ì daañini la le, ka ke ì la kantarilaa ti. 24 Nte faŋo le be ke la ì la Alla ti, aduŋ n na dookuulaa Dawuda koomalankoo le be ke la maralilaa ti ì kunna.” Maarii Yaawe le ye a fo.
25 “N niŋ n na moolu be kayira kambeŋo le siti la. M be wulakono daafeŋ jawoolu bee bondi la ì ye bankoo kaŋ ne, i si a je n na moolu si tara kayiroo kono, ka i laa noo ka siinoo kayira kono wo keñewuloo* niŋ wula kaamaa kono. 26 M be wo dulaalu aniŋ n na konko senuŋo* niŋ a dandaŋolu bee ke la ì ye neemoo le ti, aduŋ m be n na samaa neemoo dii la ì la a waatoo le la. M be neemoo sanjimaa le boŋ na ì kaŋ. 27 Yiroolu mennu be wuloo kono be diŋ betoolu diŋ na le. Bankoo be neemafeŋolu fintindi la ka siyaa, aduŋ n na moolu be tanka la ì la bankoo kaŋ ne. Ŋa yookoo* kati meŋ be laariŋ ì toŋolu kaŋ, aniŋ ŋa ì kanandi wo moolu bulu mennu ye ì joŋyandi. Wo to le ì be a loŋ na ko, nte le mu Yaawe ti, ì Maariyo. 28 Ì te ke la ñapinkaŋ feŋolu ti bantala bankoolu ye kotenke. Wulakono daafeŋ jawoolu te ñapi la ì kaŋ kotenke, ka ì domo. Ì be tara la kayiroo le kono jee, aduŋ moo te ì silandi noo la kotenke. 29 M be senedulaa yiriwaariŋ baa le dii la ì la, i si a je konkoo te ì muta la ì la bankoo kaŋ, aniŋ wo bantala bankoolu te jutunnayaa kuwolu tiliŋ na ì la kotenke. 30 Niŋ wo keta le, ì be a loŋ na ko, nte Yaawe le mu ì la Alla ti, aniŋ m be ì fee le fanaa, aduŋ itolu Banisirayilankoolu mu nte faŋo la moolu le ti.” Maarii Yaawe le ye a fo.
31 A ko: “Alitolu le mu n na saajiyolu ti, saajiyolu mennu be n na daañini dulaa to, aduŋ nte le mu ali la Alla ti.” Maarii Yaawe le ye a fo.