Maañoobiti feetoo la mansaaloo
(Luka 14:15-24)1 Yeesu diyaamuta ì ye mansaaloolu la kotenke ka a fo ì ye ko: 2 “Arijana mansabaayaa si misaali noo mansakewo le la, meŋ ye maañoobiti feetoo parendi a dinkewo ye. 3 A ye a la dookuulaalu kii ka moolu bee kumandi, a ye mennu buuñaatoo kili ñiŋ feetoo to. Bari ì maŋ soŋ ka naa. 4 A ye dookuulaa doolu kii kotenke, a ko ì ye ko, ‘Ali a fo moolu ye, ŋa mennu kili ko: A juubee, ŋa n na domoroo parendi le. Ŋa n na ninsituuraalu kanateyi le, aniŋ n na ninsiriŋ batundoolu, aduŋ kuwolu bee pareeta le, ali ye naa maañoobitoo to.’
5 “Bari ì maŋ a danku, ì taata ì la haajoolu la. Doolu taata ì la kunkoolu to, doolu taata ì la fiiridulaalu to. 6 Doolu ye a la dookuulaalu muta, ì ye ì ŋayibe aniŋ ì ye ì faa. 7 Wo kamma la mansakewo kamfaata baake. A ye a la kelediŋolu kii ka wo moofaalaalu bee faa, aniŋ ka ì la saatewo jani. 8 Wo to le a ko a la dookuulaalu ye ko, ‘Tooñaa, maañoobiti feetoo pareeta le, bari moolu, ŋa mennu buuñaatoo kili jee, wolu maŋ jari a la. 9 Wo kamma la ali taa mbeedi kumbeŋolu to, ali ye moo-wo-moo je, ali si a kili naŋ feetoo to.’
10 “Bituŋ wo dookuulaalu taata mbeedoolu kaŋ taariŋ, ì ye moolu bee kafu ñoo ma, ì ye mennu je, moo kuruŋolu niŋ moo betoolu. Bituŋ maañoobiti feetoo buŋo faata niŋ luntaŋolu la.
11 “Bari kabiriŋ mansakewo naata ka luntaŋolu juubee, a ye kewo je jee, meŋ maŋ maañoobiti feŋolu duŋ. 12 A ko a ye ko, ‘N teeri, i dunta jaŋ ñaadii le, i maŋ maañoobiti feŋolu duŋ?’ Kewo be deyiriŋ. 13 Wo to le mansakewo ko a la dookuulaalu ye ko, ‘Ali a siŋolu niŋ a buloolu siti, ali ye a fayi banta diboo kono, kumboo niŋ nimisoo be daameŋ.’
14 “Kaatu moo jamaa le kumandita, bari moo dantaŋ ne tombonta.”
Naamujoo la kuwo ñininkaaroo
(Maaka 12:13-17Luka 20:20-26)15 Wo to le Farisewolu* taata ka feeroo siti, ì be Yeesu muta la a la kumoo kono ñaameŋ. 16 Bituŋ ì ye ì la taaliboolu kii a kaŋ, aniŋ Herodi la kafoo moo doolu, ka a fo a ye ko, “Karammoo, ŋà a loŋ ne ko, ite mu tooñaa moo le ti, aduŋ i ka Alla la siloo le karandi tooñaa kono. Moo-wo-moo le buka ite jenkendi noo, kaatu ite buka moo faasaa. 17 Wo kamma la, i la miiroo yitandi ñiŋ kuwo to: Fo siloo le mu baŋ, ka naamoo joo Rooma bankoo la mansa* yaa, waraŋ fo siloo nte?”
18 Bari Yeesu ye ì la feere kuruŋo loŋ ne, bituŋ a ko ì ye ko, “Alitolu bunaafayoolu, muŋ ne ye a tinna ali ka n kotobo? 19 Ali kodicoroosoo yitandi n na, ali ka naamoo joo meŋ na.” Bituŋ ì ye denaari kiliŋ samba a ye naŋ. 20 Wo to le Yeesu ye ì ñininkaa ko, “Jumaa le nataaloo niŋ a too be ñiŋ bala?” 21 Ì ye a jaabi ko, “Rooma bankoo la mansa le mu.” Wo to le a ko ì ye ko, “Meŋ mu mansa taa ti, ali wo dii mansa la. Meŋ mu Alla taa ti, ali ye wo dii Alla la.”
22 Kabiriŋ ì ye ñiŋ kumoolu moyi, ì jaakalita. Bituŋ ì ye a bula, ì taata.
Saayaakoolaa wulindiroo la kuwo ñininkaaroo
(Maaka 12:18-27Luka 20:27-40)23 Wo luŋ kiliŋo la Sadusewolu* naata a kaŋ, mennu ka a fo ko, saayaakoolaa wulindiroo te keriŋ. Ì ye a ñininkaa ko, 24 “Karammoo, Annabilayi Musa ye ñiŋ ne fo ko, niŋ kewo faata, aduŋ a maŋ diŋolu soto, a baadiŋo ñanta a la musoo futuu la le ka diŋolu wuluu a ye. 25 Saayiŋ, baadimmaa woorowula le tarata m̀ fee nuŋ. Foloo futuuta le, bituŋ a naata faa. Baawo a maŋ diŋolu soto, a ye a la musoo tu a doomaa bulu. 26 Wo kuu kiliŋo le keta fulanjaŋo fanaa la, aniŋ sabanjaŋo fo woorowulanjaŋo to. 27 Labaŋo la musoo fanaa faata. 28 Saayiŋ, saayaakoolaa wulindiroo luŋo la, a be ke la jumaa le la musoo ti ñiŋ baadimmaa woorowuloo kono? Baawo woorowuloo bee ye a futuu le!”
29 Yeesu ye ì jaabi ko, “Ali filita le, kaatu ali maŋ Kitaabu Senuŋolu loŋ sako Alla la semboo. 30 Saayaakoolaa wulindiroo, futuu te jee sako ka moo futundi, bari ì be muluŋ na le ko malaayikoolu Arijana kono.
31 “Bari furewolu la wulindiroo la kuwo to, fo ali nene maŋ a karaŋ baŋ, Alla ye meŋ fo ali ye? A ko, 32 ‘Nte le mu Iburayima la Alla ti, Isiyaaka la Alla, aniŋ Yaakuba la Alla.’ A maŋ ke furewolu la Alla ti, bari baluuriŋolu.” 33 Kabiriŋ moo jamaa ye ñiŋ moyi, ì jaakalita a la karandiroo la.
Yaamaroo meŋ warata yaamaroolu bee ti
(Maaka 12:28-34Luka 10:25-28)34 Kabiriŋ Farisewolu ye a moyi ko, Yeesu ye Sadusewolu deyindi le, ì kafuta ñoo ma. 35 Bituŋ kiliŋ be ì kono, meŋ mu Luwaa lonnaa ti, a ye Yeesu ñininkaa ka a kotobo, 36 “Karammoo, yaamari jumaa le warata yaamaroolu bee ti Luwaa kono?” 37 Bituŋ Yeesu ye a jaabi ko, “I si Maariyo, i la Alla kanu i sondomoo bee la, i niyo bee la, aniŋ i hakiloo bee la. 38 Ñiŋ ne mu yaamari foloo ti, aduŋ ate le warata yaamaroolu bee ti. 39 Fulanjaŋo meŋ kummaayaata ko foloo, mu ñiŋ ne ti, ‘I si i siiñoo kanu ko i faŋo.’ 40 Luwaa bee aniŋ annabiyomoolu la karandiroo be dendiŋ ñiŋ yaamari fuloo le la.”
Alimasiihu mu jumaa le dinkewo ti?
(Maaka 12:35-37Luka 20:41-44)41 Kabiriŋ Farisewolu be bendiŋ ñoo kaŋ, Yeesu ye ì ñininkaa, 42 “Ali ye muŋ ne miira Alimasiihu* la kuwo to? Jumaa le dinkewo mu?” Ì ye a jaabi ko, “Dawuda le dinkewo mu.” 43 Bituŋ a ko ì ye ko, “Wo to, muŋ ne ye a tinna Dawuda ka a kumandi ‘m Maarii’ la, kabiriŋ a diyaamuta ka bo niŋ Alla la Nooroo la ko:
44 Maariyo ko m Maarii ye le ko,
‘Sii m bulubaa karoo la,
fo ŋa i jawoolu ke i siŋo koto.’
45 “Niŋ Dawuda ye a kumandi a Maariyo la, wo to a si ke noo Dawuda dinkewo ti ñaadii le?”
46 Bari moo maŋ a jaabi noo hani kuma kiliŋ na, sako moo si haañi ka a ñininkaa kuma doo la ka bo wo luŋo la.
Maañoobiti feetoo la mansaaloo
(Luka 14:15-24)1 Yeesu diyaamuta ì ye mansaaloolu la kotenke ka a fo ì ye ko: 2 “Arijana mansabaayaa si misaali noo mansakewo le la, meŋ ye maañoobiti feetoo parendi a dinkewo ye. 3 A ye a la dookuulaalu kii ka moolu bee kumandi, a ye mennu buuñaatoo kili ñiŋ feetoo to. Bari ì maŋ soŋ ka naa. 4 A ye dookuulaa doolu kii kotenke, a ko ì ye ko, ‘Ali a fo moolu ye, ŋa mennu kili ko: A juubee, ŋa n na domoroo parendi le. Ŋa n na ninsituuraalu kanateyi le, aniŋ n na ninsiriŋ batundoolu, aduŋ kuwolu bee pareeta le, ali ye naa maañoobitoo to.’
5 “Bari ì maŋ a danku, ì taata ì la haajoolu la. Doolu taata ì la kunkoolu to, doolu taata ì la fiiridulaalu to. 6 Doolu ye a la dookuulaalu muta, ì ye ì ŋayibe aniŋ ì ye ì faa. 7 Wo kamma la mansakewo kamfaata baake. A ye a la kelediŋolu kii ka wo moofaalaalu bee faa, aniŋ ka ì la saatewo jani. 8 Wo to le a ko a la dookuulaalu ye ko, ‘Tooñaa, maañoobiti feetoo pareeta le, bari moolu, ŋa mennu buuñaatoo kili jee, wolu maŋ jari a la. 9 Wo kamma la ali taa mbeedi kumbeŋolu to, ali ye moo-wo-moo je, ali si a kili naŋ feetoo to.’
10 “Bituŋ wo dookuulaalu taata mbeedoolu kaŋ taariŋ, ì ye moolu bee kafu ñoo ma, ì ye mennu je, moo kuruŋolu niŋ moo betoolu. Bituŋ maañoobiti feetoo buŋo faata niŋ luntaŋolu la.
11 “Bari kabiriŋ mansakewo naata ka luntaŋolu juubee, a ye kewo je jee, meŋ maŋ maañoobiti feŋolu duŋ. 12 A ko a ye ko, ‘N teeri, i dunta jaŋ ñaadii le, i maŋ maañoobiti feŋolu duŋ?’ Kewo be deyiriŋ. 13 Wo to le mansakewo ko a la dookuulaalu ye ko, ‘Ali a siŋolu niŋ a buloolu siti, ali ye a fayi banta diboo kono, kumboo niŋ nimisoo be daameŋ.’
14 “Kaatu moo jamaa le kumandita, bari moo dantaŋ ne tombonta.”
Naamujoo la kuwo ñininkaaroo
(Maaka 12:13-17Luka 20:20-26)15 Wo to le Farisewolu* taata ka feeroo siti, ì be Yeesu muta la a la kumoo kono ñaameŋ. 16 Bituŋ ì ye ì la taaliboolu kii a kaŋ, aniŋ Herodi la kafoo moo doolu, ka a fo a ye ko, “Karammoo, ŋà a loŋ ne ko, ite mu tooñaa moo le ti, aduŋ i ka Alla la siloo le karandi tooñaa kono. Moo-wo-moo le buka ite jenkendi noo, kaatu ite buka moo faasaa. 17 Wo kamma la, i la miiroo yitandi ñiŋ kuwo to: Fo siloo le mu baŋ, ka naamoo joo Rooma bankoo la mansa* yaa, waraŋ fo siloo nte?”
18 Bari Yeesu ye ì la feere kuruŋo loŋ ne, bituŋ a ko ì ye ko, “Alitolu bunaafayoolu, muŋ ne ye a tinna ali ka n kotobo? 19 Ali kodicoroosoo yitandi n na, ali ka naamoo joo meŋ na.” Bituŋ ì ye denaari kiliŋ samba a ye naŋ. 20 Wo to le Yeesu ye ì ñininkaa ko, “Jumaa le nataaloo niŋ a too be ñiŋ bala?” 21 Ì ye a jaabi ko, “Rooma bankoo la mansa le mu.” Wo to le a ko ì ye ko, “Meŋ mu mansa taa ti, ali wo dii mansa la. Meŋ mu Alla taa ti, ali ye wo dii Alla la.”
22 Kabiriŋ ì ye ñiŋ kumoolu moyi, ì jaakalita. Bituŋ ì ye a bula, ì taata.
Saayaakoolaa wulindiroo la kuwo ñininkaaroo
(Maaka 12:18-27Luka 20:27-40)23 Wo luŋ kiliŋo la Sadusewolu* naata a kaŋ, mennu ka a fo ko, saayaakoolaa wulindiroo te keriŋ. Ì ye a ñininkaa ko, 24 “Karammoo, Annabilayi Musa ye ñiŋ ne fo ko, niŋ kewo faata, aduŋ a maŋ diŋolu soto, a baadiŋo ñanta a la musoo futuu la le ka diŋolu wuluu a ye. 25 Saayiŋ, baadimmaa woorowula le tarata m̀ fee nuŋ. Foloo futuuta le, bituŋ a naata faa. Baawo a maŋ diŋolu soto, a ye a la musoo tu a doomaa bulu. 26 Wo kuu kiliŋo le keta fulanjaŋo fanaa la, aniŋ sabanjaŋo fo woorowulanjaŋo to. 27 Labaŋo la musoo fanaa faata. 28 Saayiŋ, saayaakoolaa wulindiroo luŋo la, a be ke la jumaa le la musoo ti ñiŋ baadimmaa woorowuloo kono? Baawo woorowuloo bee ye a futuu le!”
29 Yeesu ye ì jaabi ko, “Ali filita le, kaatu ali maŋ Kitaabu Senuŋolu loŋ sako Alla la semboo. 30 Saayaakoolaa wulindiroo, futuu te jee sako ka moo futundi, bari ì be muluŋ na le ko malaayikoolu Arijana kono.
31 “Bari furewolu la wulindiroo la kuwo to, fo ali nene maŋ a karaŋ baŋ, Alla ye meŋ fo ali ye? A ko, 32 ‘Nte le mu Iburayima la Alla ti, Isiyaaka la Alla, aniŋ Yaakuba la Alla.’ A maŋ ke furewolu la Alla ti, bari baluuriŋolu.” 33 Kabiriŋ moo jamaa ye ñiŋ moyi, ì jaakalita a la karandiroo la.
Yaamaroo meŋ warata yaamaroolu bee ti
(Maaka 12:28-34Luka 10:25-28)34 Kabiriŋ Farisewolu ye a moyi ko, Yeesu ye Sadusewolu deyindi le, ì kafuta ñoo ma. 35 Bituŋ kiliŋ be ì kono, meŋ mu Luwaa lonnaa ti, a ye Yeesu ñininkaa ka a kotobo, 36 “Karammoo, yaamari jumaa le warata yaamaroolu bee ti Luwaa kono?” 37 Bituŋ Yeesu ye a jaabi ko, “I si Maariyo, i la Alla kanu i sondomoo bee la, i niyo bee la, aniŋ i hakiloo bee la. 38 Ñiŋ ne mu yaamari foloo ti, aduŋ ate le warata yaamaroolu bee ti. 39 Fulanjaŋo meŋ kummaayaata ko foloo, mu ñiŋ ne ti, ‘I si i siiñoo kanu ko i faŋo.’ 40 Luwaa bee aniŋ annabiyomoolu la karandiroo be dendiŋ ñiŋ yaamari fuloo le la.”
Alimasiihu mu jumaa le dinkewo ti?
(Maaka 12:35-37Luka 20:41-44)41 Kabiriŋ Farisewolu be bendiŋ ñoo kaŋ, Yeesu ye ì ñininkaa, 42 “Ali ye muŋ ne miira Alimasiihu* la kuwo to? Jumaa le dinkewo mu?” Ì ye a jaabi ko, “Dawuda le dinkewo mu.” 43 Bituŋ a ko ì ye ko, “Wo to, muŋ ne ye a tinna Dawuda ka a kumandi ‘m Maarii’ la, kabiriŋ a diyaamuta ka bo niŋ Alla la Nooroo la ko:
44 Maariyo ko m Maarii ye le ko,
‘Sii m bulubaa karoo la,
fo ŋa i jawoolu ke i siŋo koto.’
45 “Niŋ Dawuda ye a kumandi a Maariyo la, wo to a si ke noo Dawuda dinkewo ti ñaadii le?”
46 Bari moo maŋ a jaabi noo hani kuma kiliŋ na, sako moo si haañi ka a ñininkaa kuma doo la ka bo wo luŋo la.