Sakeyus la tuuboo
1 Yeesu dunta Yeriko, a tambitoo a la taamasiloo kaŋ. 2 Kewo doo le tarata jee, meŋ too mu Sakeyus ti. A mu duwaañi kuntiyo le ti, aduŋ fankamaa le mu a ti. 3 A hameta ka a je, Yeesu mu muŋ moo siifaa le ti, bari a maŋ a je noo, kaatu moo jamaa le be a ñaato, aduŋ ate mu kee sutuŋo le ti. 4 Wo kamma la a borita ñaato, a seleta yiroo santo ka Yeesu je, kaatu a ñanta tambi la niŋ wo siloo le la.
5 Biriŋ Yeesu futata wo dulaa to, a ye santo juubee. A ko a ye ko, “Sakeyus, i tariyaa, i ye jii naŋ, kaatu n ñanta jiyaa la i la suwo le kono bii. 6 Bituŋ a ye i tariyaa, a jiita duuma. A ye a jiyaa seewoo kono.
7 Biriŋ moolu ye ñiŋ je, ì bee ŋunuŋunuta ko, “A taata ke junubelaa le la luntaŋo ti.” 8 Bari Sakeyus ko Maariyo ye moolu ñaa la ko, “M Maariyo, a fele, m be n na naafuloo talantewo dii la fuwaaroolu la le. Niŋ a ye a tara, ŋa feŋ ne taa moo bulu nakaroo kono, m be a jooseyi la siiñaa naani.” 9 Wo to le Yeesu ko, “Bii luŋo la, kiisoo naata ñiŋ buŋo kono le, kaatu a fanaa mu Iburayima koomalankoo le ti. 10 Moo Dinkewo* naata le ka moo filiriŋolu ñini, aniŋ ka ì kiisa.”
Mansakewo niŋ a la dookuulaalu la mansaaloo
(Matiyu 25:14-30)11 Kabiriŋ moolu be ñiŋ kumoolu lamoyi kaŋ, Yeesu ye mansaaloo doo fo ì ye. Wo tumoo la, a maŋ jamfa Yerusalaamu la, aduŋ moo jamaa ye a miira ko, a te mee la faŋ, Alla la mansabaayaa be finti la. 12 Wo kamma la Yeesu ko ì ye ko: “Mansariŋ doo le taata banku jaŋ to ka mansasiiraŋo taa. A la a taariŋ koolaa, a be muru la naŋ ne. 13 Janniŋ a ka taa a ye a la dookuulaa taŋ kumandi, a ye mina kiliŋ dii moo-wo-moo la. A ko ì ye ko, ‘Ali ñiŋ dookundi, janniŋ m be muru la naŋ.’ 14 Bari a la bankudiŋolu ye a koŋ, ì ye kiilaalu kii a nooma ko, ‘M̀ maŋ lafi, ñiŋ kewo ye m̀ mara.’
15 “Hani wo, ñiŋ kewo keta mansa ti, wo koolaa a muruta naŋ. Bituŋ a ye ñiŋ dookuulaalu kumandi, a ye kodoo dii mennu la nuŋ, fo a si a loŋ, ì moo-wo-moo ye kañewo meŋ soto ì la safaaroo to. 16 Dookuulaa foloo naata a kaŋ, a ko a ye ko, ‘Maariyo, i la mina ye mina taŋ ne bondi.’ 17 Wo to le mansa ko a la dookuulaa ye ko, ‘I nimbaara, ite dookuulaa betoo! I tilinta fendiŋolu to le, wo kamma la i be saatee taŋ ne mara la.’ 18 Bituŋ dookuulaa fulanjaŋo naata, a ko a ye ko, ‘Maariyo, i la mina ye mina luulu le bondi.’ 19 Wo to le mansa ko ñiŋ dookuulaa ye ko, ‘Ite be saatee luulu le mara la.’
20 “Bituŋ dookuulaa doo naata a kaŋ, a ko a ye ko, ‘Maariyo, i la mina fele. Ŋa a maabo serebetoo le kono, 21 kaatu n silata i la le. Ŋa a loŋ ne ko, i saŋarata le. I ka i tinee feŋolu le la, i maŋ mennu dookuu, aduŋ i ka katiroo ke dulaa to le, i maŋ fiiroo ke daameŋ.’ 22 Wo to le mansa ko wo dookuulaa ye ko, ‘Ite dookuulaa nafantaŋo! M be i kiitindi la i faŋo la kumoolu le la. Ite ye a loŋ ne ko, nte mu kee saŋarariŋo le ti. Ite ye a loŋ ne, n ka n tinee feŋolu le la, m maŋ mennu dookuu, aduŋ n ka katiroo ke dulaa to le, m maŋ fiiroo ke daameŋ. 23 Wo to, muŋ ne ye a tinna i maŋ n na kodoo maabo banki, fo niŋ n naata waatoo meŋ na, n si n na kodoo niŋ kañewo soto.’
24 “Wo to le mansa ko wo moolu ye, mennu loota a daala ko, ‘Ali sani kodi kiliŋo taa a bulu, ali ye a dii wo doo la, meŋ ye sani kodi taŋo soto.’ 25 Bari ì ko a ye ko, ‘Maariyo, a ye sani kodi taŋo soto le fokabaŋ!’ 26 Mansa kumata ko, ‘Ŋa a fo ali ye, meŋ ye feŋ soto, doo be dii la wo le la. Bari moo meŋ maŋ feŋ soto, hani a ye meŋ soto, wo be buusi la a la le. 27 Bari n jawoolu mennu maŋ lafi, nte ye ì mara, ali ì samba naŋ jaŋ, ali ye ì faa n ñaa la.’ ”
Yeesu la duŋo Yerusalaamu
(Matiyu 21:1-11Maaka 11:1-11Yohana 12:12-19)28 Kabiriŋ Yeesu ye ñiŋ fo, a tententa ka taa Yerusalaamu. 29 Kabiriŋ a sutiyaata Betifake niŋ Betaniya saatewolu la, Olifu Konkoo daala, a ye a la saayibe fula le kii ì ñaato. 30 A ko ì ye ko, “Ali taa wo saatewo to, meŋ be ali ñaato. Niŋ ali dunta jee, ali be falindiŋo tara la sitiriŋ, moo nene maŋ sii meŋ kaŋ foloo. Ali si a firiŋ, ali ye a samba naŋ jaŋ. 31 Niŋ moo-wo-moo ye ali ñininkaa ko, ‘Muŋ ne ye a tinna ali ka a firiŋ?’ ali si ñiŋ fo ko, ‘M̀ Maariyo le suulata a la.’ ”
32 Bituŋ a ye moolu mennu kii, ì taata, ì ye a je le ko a ye a fo ì ye ñaameŋ. 33 Biriŋ ì be falindiŋo firiŋ kaŋ, mennu taa mu a ti, ì ye ì ñininkaa ko, “Muŋ ne ye a tinna ali be falindiŋo firiŋ kaŋ?” 34 Bituŋ ì ye ì jaabi ko, “M̀ Maariyo le suulata a la.” 35 Wo to le ì ye falindiŋo samba naŋ Yeesu ye. Ì ye ì la waramboolu landi falindiŋo kaŋ, aduŋ ì ye Yeesu sindi a kaŋ.
36 Yeesu be taa kaŋ waatoo meŋ na, ì ye ì la waramboolu feenee siloo kaŋ. 37 Biriŋ a be jii kaŋ Olifu Konko jindaa la ka sutiyaa Yerusalaamu la, a noomalankoolu bee ye a dati ka seewoo, aniŋ ka Alla jayi baake kaawakuwolu kamma la, ì ye mennu je. 38 Ì be a fo kaŋ ko, “Tenturoo niŋ jayiroo be mansakewo ye, meŋ ka naa Maariyo too la! Kayiroo be Arijana kono, semboo niŋ waroo be Alla ye Arijana dulaa jamfariŋ baa to!” 39 Wo to le Farisewo* doolu mennu be kafoo kono, ì ko Yeesu ye ko, “Karammoo, i noomalankoolu jalayi!” 40 Bari Yeesu ye ì jaabi ko, “Ŋa a fo ali ye, niŋ ñinnu ye i deyi, beroolu faŋolu be wuuri la!”
Yeesu kumboota Yerusalaamu la kuwo la
41 Kabiriŋ Yeesu sutiyaata Yerusalaamu la, aduŋ a ye ñiŋ saatee baa je, a kumboota a la kuwo la. 42 A ko, “N hameta, i ye a loŋ, i la kayiroo be dendiŋ meŋ na, bari saayiŋ a be maaboriŋ i ñaalu ma le! 43 Luŋolu be naa la le, i jawoolu be selenselendaŋolu ke la i la tatoo karoo bee la, ì ye i murubeŋ ka i suki. 44 Ì be i kasaara la le, i niŋ i diŋolu mennu be i fee. Ì te hani bere kiliŋ tu la laariŋ ñoo kaŋ, kaatu i maŋ a suutee, Alla la kiisoo naata i kaŋ waatoo meŋ na nuŋ.”
Yeesu ye Alla Batudulaa seneyandi
(Matiyu 21:12-17Maaka 11:15-19Yohana 2:13-22)45 Bituŋ Yeesu dunta Alla Batudulaa to. A ye a dati ka moolu bayi, mennu ka fiiroo ke jee. 46 A ko ì ye ko, “A be safeeriŋ ne ko:
‘N na buŋo be ke la duwaa buŋo le ti,’
bari alitolu ye a ke suŋolu la daakaa le ti!”
47 Luŋ-wo-luŋ Yeesu ka karandiroo ke Alla Batudulaa to le. Piriisi* ñaatonkoolu, Luwaa karammoolu* aniŋ alifaalu ye siloo ñini, ì be a faa la ñaameŋ. 48 Hani wo, ì maŋ siloo soto noo ka a ke, kaatu moolu bee be i lamoyi kaŋ kendeke a la kumoolu la le.
Sakeyus la tuuboo
1 Yeesu dunta Yeriko, a tambitoo a la taamasiloo kaŋ. 2 Kewo doo le tarata jee, meŋ too mu Sakeyus ti. A mu duwaañi kuntiyo le ti, aduŋ fankamaa le mu a ti. 3 A hameta ka a je, Yeesu mu muŋ moo siifaa le ti, bari a maŋ a je noo, kaatu moo jamaa le be a ñaato, aduŋ ate mu kee sutuŋo le ti. 4 Wo kamma la a borita ñaato, a seleta yiroo santo ka Yeesu je, kaatu a ñanta tambi la niŋ wo siloo le la.
5 Biriŋ Yeesu futata wo dulaa to, a ye santo juubee. A ko a ye ko, “Sakeyus, i tariyaa, i ye jii naŋ, kaatu n ñanta jiyaa la i la suwo le kono bii. 6 Bituŋ a ye i tariyaa, a jiita duuma. A ye a jiyaa seewoo kono.
7 Biriŋ moolu ye ñiŋ je, ì bee ŋunuŋunuta ko, “A taata ke junubelaa le la luntaŋo ti.” 8 Bari Sakeyus ko Maariyo ye moolu ñaa la ko, “M Maariyo, a fele, m be n na naafuloo talantewo dii la fuwaaroolu la le. Niŋ a ye a tara, ŋa feŋ ne taa moo bulu nakaroo kono, m be a jooseyi la siiñaa naani.” 9 Wo to le Yeesu ko, “Bii luŋo la, kiisoo naata ñiŋ buŋo kono le, kaatu a fanaa mu Iburayima koomalankoo le ti. 10 Moo Dinkewo* naata le ka moo filiriŋolu ñini, aniŋ ka ì kiisa.”
Mansakewo niŋ a la dookuulaalu la mansaaloo
(Matiyu 25:14-30)11 Kabiriŋ moolu be ñiŋ kumoolu lamoyi kaŋ, Yeesu ye mansaaloo doo fo ì ye. Wo tumoo la, a maŋ jamfa Yerusalaamu la, aduŋ moo jamaa ye a miira ko, a te mee la faŋ, Alla la mansabaayaa be finti la. 12 Wo kamma la Yeesu ko ì ye ko: “Mansariŋ doo le taata banku jaŋ to ka mansasiiraŋo taa. A la a taariŋ koolaa, a be muru la naŋ ne. 13 Janniŋ a ka taa a ye a la dookuulaa taŋ kumandi, a ye mina kiliŋ dii moo-wo-moo la. A ko ì ye ko, ‘Ali ñiŋ dookundi, janniŋ m be muru la naŋ.’ 14 Bari a la bankudiŋolu ye a koŋ, ì ye kiilaalu kii a nooma ko, ‘M̀ maŋ lafi, ñiŋ kewo ye m̀ mara.’
15 “Hani wo, ñiŋ kewo keta mansa ti, wo koolaa a muruta naŋ. Bituŋ a ye ñiŋ dookuulaalu kumandi, a ye kodoo dii mennu la nuŋ, fo a si a loŋ, ì moo-wo-moo ye kañewo meŋ soto ì la safaaroo to. 16 Dookuulaa foloo naata a kaŋ, a ko a ye ko, ‘Maariyo, i la mina ye mina taŋ ne bondi.’ 17 Wo to le mansa ko a la dookuulaa ye ko, ‘I nimbaara, ite dookuulaa betoo! I tilinta fendiŋolu to le, wo kamma la i be saatee taŋ ne mara la.’ 18 Bituŋ dookuulaa fulanjaŋo naata, a ko a ye ko, ‘Maariyo, i la mina ye mina luulu le bondi.’ 19 Wo to le mansa ko ñiŋ dookuulaa ye ko, ‘Ite be saatee luulu le mara la.’
20 “Bituŋ dookuulaa doo naata a kaŋ, a ko a ye ko, ‘Maariyo, i la mina fele. Ŋa a maabo serebetoo le kono, 21 kaatu n silata i la le. Ŋa a loŋ ne ko, i saŋarata le. I ka i tinee feŋolu le la, i maŋ mennu dookuu, aduŋ i ka katiroo ke dulaa to le, i maŋ fiiroo ke daameŋ.’ 22 Wo to le mansa ko wo dookuulaa ye ko, ‘Ite dookuulaa nafantaŋo! M be i kiitindi la i faŋo la kumoolu le la. Ite ye a loŋ ne ko, nte mu kee saŋarariŋo le ti. Ite ye a loŋ ne, n ka n tinee feŋolu le la, m maŋ mennu dookuu, aduŋ n ka katiroo ke dulaa to le, m maŋ fiiroo ke daameŋ. 23 Wo to, muŋ ne ye a tinna i maŋ n na kodoo maabo banki, fo niŋ n naata waatoo meŋ na, n si n na kodoo niŋ kañewo soto.’
24 “Wo to le mansa ko wo moolu ye, mennu loota a daala ko, ‘Ali sani kodi kiliŋo taa a bulu, ali ye a dii wo doo la, meŋ ye sani kodi taŋo soto.’ 25 Bari ì ko a ye ko, ‘Maariyo, a ye sani kodi taŋo soto le fokabaŋ!’ 26 Mansa kumata ko, ‘Ŋa a fo ali ye, meŋ ye feŋ soto, doo be dii la wo le la. Bari moo meŋ maŋ feŋ soto, hani a ye meŋ soto, wo be buusi la a la le. 27 Bari n jawoolu mennu maŋ lafi, nte ye ì mara, ali ì samba naŋ jaŋ, ali ye ì faa n ñaa la.’ ”
Yeesu la duŋo Yerusalaamu
(Matiyu 21:1-11Maaka 11:1-11Yohana 12:12-19)28 Kabiriŋ Yeesu ye ñiŋ fo, a tententa ka taa Yerusalaamu. 29 Kabiriŋ a sutiyaata Betifake niŋ Betaniya saatewolu la, Olifu Konkoo daala, a ye a la saayibe fula le kii ì ñaato. 30 A ko ì ye ko, “Ali taa wo saatewo to, meŋ be ali ñaato. Niŋ ali dunta jee, ali be falindiŋo tara la sitiriŋ, moo nene maŋ sii meŋ kaŋ foloo. Ali si a firiŋ, ali ye a samba naŋ jaŋ. 31 Niŋ moo-wo-moo ye ali ñininkaa ko, ‘Muŋ ne ye a tinna ali ka a firiŋ?’ ali si ñiŋ fo ko, ‘M̀ Maariyo le suulata a la.’ ”
32 Bituŋ a ye moolu mennu kii, ì taata, ì ye a je le ko a ye a fo ì ye ñaameŋ. 33 Biriŋ ì be falindiŋo firiŋ kaŋ, mennu taa mu a ti, ì ye ì ñininkaa ko, “Muŋ ne ye a tinna ali be falindiŋo firiŋ kaŋ?” 34 Bituŋ ì ye ì jaabi ko, “M̀ Maariyo le suulata a la.” 35 Wo to le ì ye falindiŋo samba naŋ Yeesu ye. Ì ye ì la waramboolu landi falindiŋo kaŋ, aduŋ ì ye Yeesu sindi a kaŋ.
36 Yeesu be taa kaŋ waatoo meŋ na, ì ye ì la waramboolu feenee siloo kaŋ. 37 Biriŋ a be jii kaŋ Olifu Konko jindaa la ka sutiyaa Yerusalaamu la, a noomalankoolu bee ye a dati ka seewoo, aniŋ ka Alla jayi baake kaawakuwolu kamma la, ì ye mennu je. 38 Ì be a fo kaŋ ko, “Tenturoo niŋ jayiroo be mansakewo ye, meŋ ka naa Maariyo too la! Kayiroo be Arijana kono, semboo niŋ waroo be Alla ye Arijana dulaa jamfariŋ baa to!” 39 Wo to le Farisewo* doolu mennu be kafoo kono, ì ko Yeesu ye ko, “Karammoo, i noomalankoolu jalayi!” 40 Bari Yeesu ye ì jaabi ko, “Ŋa a fo ali ye, niŋ ñinnu ye i deyi, beroolu faŋolu be wuuri la!”
Yeesu kumboota Yerusalaamu la kuwo la
41 Kabiriŋ Yeesu sutiyaata Yerusalaamu la, aduŋ a ye ñiŋ saatee baa je, a kumboota a la kuwo la. 42 A ko, “N hameta, i ye a loŋ, i la kayiroo be dendiŋ meŋ na, bari saayiŋ a be maaboriŋ i ñaalu ma le! 43 Luŋolu be naa la le, i jawoolu be selenselendaŋolu ke la i la tatoo karoo bee la, ì ye i murubeŋ ka i suki. 44 Ì be i kasaara la le, i niŋ i diŋolu mennu be i fee. Ì te hani bere kiliŋ tu la laariŋ ñoo kaŋ, kaatu i maŋ a suutee, Alla la kiisoo naata i kaŋ waatoo meŋ na nuŋ.”
Yeesu ye Alla Batudulaa seneyandi
(Matiyu 21:12-17Maaka 11:15-19Yohana 2:13-22)45 Bituŋ Yeesu dunta Alla Batudulaa to. A ye a dati ka moolu bayi, mennu ka fiiroo ke jee. 46 A ko ì ye ko, “A be safeeriŋ ne ko:
‘N na buŋo be ke la duwaa buŋo le ti,’
bari alitolu ye a ke suŋolu la daakaa le ti!”
47 Luŋ-wo-luŋ Yeesu ka karandiroo ke Alla Batudulaa to le. Piriisi* ñaatonkoolu, Luwaa karammoolu* aniŋ alifaalu ye siloo ñini, ì be a faa la ñaameŋ. 48 Hani wo, ì maŋ siloo soto noo ka a ke, kaatu moolu bee be i lamoyi kaŋ kendeke a la kumoolu la le.