1 Saŋo niŋ bankoo,
ali i lamoyi n na,
ali ali tuloo loo m fokumoolu la!
2 Allamaa
n na karandiroo ye jii ali kaŋ ko sanjiyo,
m fokumoolu ye ke ko komboo,
ko samaa jiyo ñaamoolu kaŋ,
ko sanji yofuyofoo fiifeŋ mereŋolu kaŋ.
3 M be Yaawe* too tentu la le:
Ali ǹ na Alla jayi a la waroo kaŋ.
4 Ate le mu Semberaŋ Bere Baa ti,
a kekuwolu maŋ sootaari soto,
a la siloolu bee tilinta.
Alla foroyaata le,
faniyaa te a la kuwo to,
ate mu tiliŋo niŋ tooñaa le ti.
5 Bari alitolu ye junube kuwolu le ke,
ali maŋ ke Yaawe la moolu ti kotenke,
ali la kuruŋyaa kamma la,
alitolu foroyaabaloolu, jamaani jenkeriŋo.
6 Alitolu toolee hakilintaŋolu,
fo ali ñanta Yaawe joo la teŋ ne baŋ?
Fo ate le maŋ ke ali faamaa ti,
ali Daamansoo?
Fo ate le maŋ ali daa
ka ali ke banku baa ti?
7 Ali i miira kunuŋ na waati jaŋ koomanto,
ali i miira jamaanoolu la, mennu tambita,
ali ali wuluulaalu ñininkaa, ì be a yitandi la ali la le,
ali ali la alifaalu ñininkaa, ì be a fo la ali ye le.
8 Alla Mansa Tallaa ye duniyaa talaa bankoolu ti,
a ye hadamadiŋolu talaa siyolu ti,
a ye naanewolu ke ì teema,
ko Banisirayilankoolu yaatewo be ñaameŋ.
9 Bari Yaawe taa, wo keta a la moolu le ti,
Yaakuba koomalankoolu, wolu le mu a niyo ti.
10 A ye ì tara keñewuloo* le kono,
a ye ì je dulaa le to, feŋ te daameŋ
fo daafeŋ saŋaroolu kumakaŋo.
A ye ì sansaŋ, a ye ì hati,
a ka a hakiloo tu ì to,
ko moo ka a hakiloo tu
a ñaakesoo to ñaameŋ.
11 Yaawe keta ali ye le ko seeliŋo,
ka a diŋolu maamandi ñaŋo kono,
ka ì nindi tiyo la,
a ka yaara a diŋolu kunto ñaameŋ,
a ka duŋ a diŋolu koto ñaameŋ,
ka ì samba a dampaŋolu la.
12 Yaawe dammaa le ye ali kenkeŋ,
alla koteŋ maŋ kafu a ma.
13 A ye ali sabatindi konkoolu kaŋ,
ali ka bankoo munafaŋolu domo,
ali ka liyo suusuu konko faroolu to,
ali la olifu* yiroolu ñiiñaata
hani beroolu teema.
14 Ali ka ninsoolu nonoo miŋ,
ka taa bula saajiyolu niŋ baalu la.
Ali la saajiiriŋolu niŋ baalu bee niŋ keŋo le mu.
Basani tundoo saakotoŋolu,
niŋ baakotoŋolu le be ali bulu,
ali la siimaŋ kesoolu, ñoŋ te wo la,
wayini* jii wuleŋo, ali ka wo le miŋ.
15 Wo le to Yesuruni naata nunku,
a menta, a nunkuta, a be faariŋ tep,
bituŋ a badalita.
A ye a koo dii Alla la, a Daamansoo,
a jututa a Semberaŋ Bere Baa la,
a Kiisabaa.
16 Ali ka a kiiliyandi alla koteŋolu la,
ali ka a kamfandi kuu haraamuriŋolu la.
17 Ali ka sadaalu* bo seetaanoolu ye,
ì maŋ ke Alla ti,
alloolu, ali nene maŋ mennu loŋ,
alla kutoolu, mennu finti waatoo maŋ mee,
ali mumuñolu nene maŋ sila mennu la.
18 Ali ñinata Yaawe la, ali Daamansoo,
ali ye ali ñaa kaasi, Semberaŋ Bere Baa la,
meŋ ye ali daa.
19 Alitolu le mu nuŋ Yaawe la dindiŋolu ti,
bari ali ye a kamfandi,
biriŋ a ye wo je,
a ye i bo ali to.
20 A kumata ko,
“M be m maabo la ì ma le,
ŋa ì labaŋo juubee,
jamaani jenkeriŋolu le mu ì ti,
moolu le mu ì ti,
foroyaa te mennu bala.
21 Ali ka n kiiliyandi feŋ na,
meŋ maŋ ke Alla ti,
ali ka m kamfandi ali la jalaŋolu la.
M fanaa be ali kiiliyandi la moolu le la,
mennu te mooyaa daa to,
m be toolee bankoo le taa la
ka ali kamfandi ì la.
22 N na kamfaa be mala la naŋ ne ko dimbaa,
ka duniyaa jani fo fureeduu to,
ka duniyaa niŋ a fiifeŋolu bee domo,
ka taa wo la fo konkoolu fondamaŋolu to.
23 “M be maasiiboo le kupi la ali kaŋ,
m be ali buŋ na n na kalabeñoo bee le la:
24 Konkoo si ali labara,
balakandoo niŋ kuuraŋ jawoo
si ali kasaara.
Daafeŋ saŋaroolu si ali faraŋ-faraŋ,
saa kunamaalu ye ali kiŋ.
25 Hawusaroo* si faaroo ke mbeedoolu kaŋ,
kijafaroo ye tara suwolu kono,
dimmusuriŋolu niŋ dinkeeriŋolu,
suusuudiŋolu niŋ keebaa tii koyoolu,
ì bee le be faa la.
26 N si ñiŋ noo le,
ka ali janjandi dulaa jaŋolu to,
moo hakili kana bula ali la kotenke.
27 Bari ali jawoolu,
wolu te a fahaamu la ko,
nte Yaawe la keroo le mu.
Ì si kibiri, ì ye a fo ko,
‘A fele ŋà Banisirayila noo.’ ”
28 Banisirayila keta hakilintaŋolu le ti,
ì maŋ fahaamuru soto.
29 Niŋ ì ñaamenta nuŋ,
ì be ñiŋ fahaamu la le nuŋ,
tennuŋ ì be ì labaŋo suutee la le.
30 Moo kiliŋo,
wo si moo wuli kiliŋ bayi noo ñaadii le,
moo fula ye wuliwuloolu borindi,
fo niŋ Yaawe, ì la semberaŋ beroo bota ì koto,
a ye ì duŋ ì jawoolu bulu?
31 Hani ǹ jawoolu faŋo sonta le ko,
Yaawe, ǹ na semberaŋ beroo,
wo niŋ ì semberaŋ beroo maŋ kiliŋ.
32 Ì be kuruŋyaariŋ ne ko
Sodomunkoolu niŋ Komorankoolu.
Ì mulunta le ko wayini yiroo,
a diŋolu be kuniyaariŋ ne,
ì be faariŋ kunoo la.
33 A wayinoo be le ko biidaa kunoo,
ko daŋaroo kunoo.
34 Yaawe be londiŋ ì la ñiŋ kuu kuruŋolu bee la le,
ì be maaboriŋ a la maaboridulaa to.
35 Julujoo mu Yaawe le taa ti,
a be ì joo la a ñaama le,
ì be boyi la a waatoo la le,
a te mee la, mantooroo be jii la ì kaŋ,
maasiiboo be ì moonee la le.
36 Yaawe be a la moolu la kuwo kiitii la le,
a be balafaa soto la a la dookuulaalu ye le,
niŋ a ye a je,
ì semboo banta,
moo maŋ tu ì kono,
biriŋ a foro fo a joŋ.
37 Bituŋ a si a fo ko:
Ali la alloolu be mintoo le,
ali ye mennu muta ali la semberaŋ beroo ti?
38 Itolu le ka ali la beeyaŋ sadaalu keŋo domo,
ì ka ali la wayini sadaalu miŋ.
Itolu le ñanta wuli la ka ali maakoyi,
ì ye ali tanka.
39 Fo ali maŋ ñiŋ je ko,
nte le mu Alla ti,
Alla koteŋ te keriŋ nte koolaa?
Nte le ka moo faa, nte le ka moo balundi,
nte le ka moo barama, nte le ka moo kendeyandi.
Baayiñaa te nte la keroo la.
40 Ko a be koyiriŋ ñaameŋ,
ko nte le mu Alla baluuriŋo ti,
ŋa m buloo wulindi ka n kali ali ye ko:
41 M be n na hawusaroo daa diyaa la le,
fo a ye malamala,
ŋa sii n na kiitiisiiraŋo kaŋ.
M be n joo la n jawoolu to le,
ŋa moolu jarabi,
mennu ye n koŋ.
42 N na kalabeñoolu be suuri la
ì balajaatoo kono le,
n na hawusaroo* ye i miŋ ì yeloo la,
moo baramariŋolu niŋ mutamoolu yeloo,
aniŋ jawu kuntiña jaŋolu.
43 Hee, duniyaa moolu,
ali Yaawe la moolu jayi.
A be a la dookuulaalu yeloo bonnaalu joo la le,
a be i joo la a jawoolu to le,
a be a la moolu la bankoo seneyandi la le,
junuboo ye meŋ kosondi.
44 Musa niŋ Yosuwa naata jamaa moolu ñaatiliŋo la, a ye ñiŋ suukuwo kumoolu bee karaŋ, ì bee tuloo ye a moyi. 45 Kabiriŋ Musa ye i bandi ñiŋ kumoolu bee karaŋo la Banisirayila bee ye, 46 a ko ì ye ko, “Ali ali hakiloo tu ñiŋ kumoolu bee to, ŋa mennu dii ali la bii, fo ali si ali diŋolu yaamari ì la. Ali ì karandi ì la, fo ì si ì hakiloo tu ka baara ñiŋ luwaa kumoolu bee la. 47 Ñiŋ luwaalu maŋ ke kuma kenseŋolu ti, ì mu ali ye baluwo le ti. Niŋ ali bulata ì nooma, ali be siimaayaa la bankoo kaŋ ne, ali be naa duŋ na daameŋ ka a ke ali taa ti, Yoridani Boloŋo kara doo la.”
Yaawe ye Kanaani bankoo yitandi Musa la
48 Wo luŋo faŋo la, Yaawe ko Musa ye ko, 49 “Taa Abarimu Konkoolu to Mowabi bankoo kaŋ jaŋ, i ye sele Nebo Konkoo santo, meŋ be Yeriko saatewo ñaatiliŋo la. Niŋ i loota a santo, i si Kanaani bankoo juubee, m be naa daameŋ dii la Banisirayilankoolu la ka jee taa. 50 I be bele la wo konkoo le santo, i ye kafu i mumuñolu ma, ko i kotoomaa Haaruna beleta Hori Konkoo kaŋ ñaameŋ, a kafuta a mumuñolu ma. 51 Ali moo fuloo bee le balanta m ma Banisirayilankoolu bee ñaatiliŋo la Meriba Woyoo to Kadesi saatewo daala, Cini keñewuloo kono. Ali maŋ n kuliyaa n na seneyaa kaŋ ì ñaatiliŋo la. 52 M be ñiŋ bankoo meŋ dii la Banisirayilankoolu la, i be jee hayinaŋ na dulaa jaŋ ne, bari i te duŋ na jee.”
1 Saŋo niŋ bankoo,
ali i lamoyi n na,
ali ali tuloo loo m fokumoolu la!
2 Allamaa
n na karandiroo ye jii ali kaŋ ko sanjiyo,
m fokumoolu ye ke ko komboo,
ko samaa jiyo ñaamoolu kaŋ,
ko sanji yofuyofoo fiifeŋ mereŋolu kaŋ.
3 M be Yaawe* too tentu la le:
Ali ǹ na Alla jayi a la waroo kaŋ.
4 Ate le mu Semberaŋ Bere Baa ti,
a kekuwolu maŋ sootaari soto,
a la siloolu bee tilinta.
Alla foroyaata le,
faniyaa te a la kuwo to,
ate mu tiliŋo niŋ tooñaa le ti.
5 Bari alitolu ye junube kuwolu le ke,
ali maŋ ke Yaawe la moolu ti kotenke,
ali la kuruŋyaa kamma la,
alitolu foroyaabaloolu, jamaani jenkeriŋo.
6 Alitolu toolee hakilintaŋolu,
fo ali ñanta Yaawe joo la teŋ ne baŋ?
Fo ate le maŋ ke ali faamaa ti,
ali Daamansoo?
Fo ate le maŋ ali daa
ka ali ke banku baa ti?
7 Ali i miira kunuŋ na waati jaŋ koomanto,
ali i miira jamaanoolu la, mennu tambita,
ali ali wuluulaalu ñininkaa, ì be a yitandi la ali la le,
ali ali la alifaalu ñininkaa, ì be a fo la ali ye le.
8 Alla Mansa Tallaa ye duniyaa talaa bankoolu ti,
a ye hadamadiŋolu talaa siyolu ti,
a ye naanewolu ke ì teema,
ko Banisirayilankoolu yaatewo be ñaameŋ.
9 Bari Yaawe taa, wo keta a la moolu le ti,
Yaakuba koomalankoolu, wolu le mu a niyo ti.
10 A ye ì tara keñewuloo* le kono,
a ye ì je dulaa le to, feŋ te daameŋ
fo daafeŋ saŋaroolu kumakaŋo.
A ye ì sansaŋ, a ye ì hati,
a ka a hakiloo tu ì to,
ko moo ka a hakiloo tu
a ñaakesoo to ñaameŋ.
11 Yaawe keta ali ye le ko seeliŋo,
ka a diŋolu maamandi ñaŋo kono,
ka ì nindi tiyo la,
a ka yaara a diŋolu kunto ñaameŋ,
a ka duŋ a diŋolu koto ñaameŋ,
ka ì samba a dampaŋolu la.
12 Yaawe dammaa le ye ali kenkeŋ,
alla koteŋ maŋ kafu a ma.
13 A ye ali sabatindi konkoolu kaŋ,
ali ka bankoo munafaŋolu domo,
ali ka liyo suusuu konko faroolu to,
ali la olifu* yiroolu ñiiñaata
hani beroolu teema.
14 Ali ka ninsoolu nonoo miŋ,
ka taa bula saajiyolu niŋ baalu la.
Ali la saajiiriŋolu niŋ baalu bee niŋ keŋo le mu.
Basani tundoo saakotoŋolu,
niŋ baakotoŋolu le be ali bulu,
ali la siimaŋ kesoolu, ñoŋ te wo la,
wayini* jii wuleŋo, ali ka wo le miŋ.
15 Wo le to Yesuruni naata nunku,
a menta, a nunkuta, a be faariŋ tep,
bituŋ a badalita.
A ye a koo dii Alla la, a Daamansoo,
a jututa a Semberaŋ Bere Baa la,
a Kiisabaa.
16 Ali ka a kiiliyandi alla koteŋolu la,
ali ka a kamfandi kuu haraamuriŋolu la.
17 Ali ka sadaalu* bo seetaanoolu ye,
ì maŋ ke Alla ti,
alloolu, ali nene maŋ mennu loŋ,
alla kutoolu, mennu finti waatoo maŋ mee,
ali mumuñolu nene maŋ sila mennu la.
18 Ali ñinata Yaawe la, ali Daamansoo,
ali ye ali ñaa kaasi, Semberaŋ Bere Baa la,
meŋ ye ali daa.
19 Alitolu le mu nuŋ Yaawe la dindiŋolu ti,
bari ali ye a kamfandi,
biriŋ a ye wo je,
a ye i bo ali to.
20 A kumata ko,
“M be m maabo la ì ma le,
ŋa ì labaŋo juubee,
jamaani jenkeriŋolu le mu ì ti,
moolu le mu ì ti,
foroyaa te mennu bala.
21 Ali ka n kiiliyandi feŋ na,
meŋ maŋ ke Alla ti,
ali ka m kamfandi ali la jalaŋolu la.
M fanaa be ali kiiliyandi la moolu le la,
mennu te mooyaa daa to,
m be toolee bankoo le taa la
ka ali kamfandi ì la.
22 N na kamfaa be mala la naŋ ne ko dimbaa,
ka duniyaa jani fo fureeduu to,
ka duniyaa niŋ a fiifeŋolu bee domo,
ka taa wo la fo konkoolu fondamaŋolu to.
23 “M be maasiiboo le kupi la ali kaŋ,
m be ali buŋ na n na kalabeñoo bee le la:
24 Konkoo si ali labara,
balakandoo niŋ kuuraŋ jawoo
si ali kasaara.
Daafeŋ saŋaroolu si ali faraŋ-faraŋ,
saa kunamaalu ye ali kiŋ.
25 Hawusaroo* si faaroo ke mbeedoolu kaŋ,
kijafaroo ye tara suwolu kono,
dimmusuriŋolu niŋ dinkeeriŋolu,
suusuudiŋolu niŋ keebaa tii koyoolu,
ì bee le be faa la.
26 N si ñiŋ noo le,
ka ali janjandi dulaa jaŋolu to,
moo hakili kana bula ali la kotenke.
27 Bari ali jawoolu,
wolu te a fahaamu la ko,
nte Yaawe la keroo le mu.
Ì si kibiri, ì ye a fo ko,
‘A fele ŋà Banisirayila noo.’ ”
28 Banisirayila keta hakilintaŋolu le ti,
ì maŋ fahaamuru soto.
29 Niŋ ì ñaamenta nuŋ,
ì be ñiŋ fahaamu la le nuŋ,
tennuŋ ì be ì labaŋo suutee la le.
30 Moo kiliŋo,
wo si moo wuli kiliŋ bayi noo ñaadii le,
moo fula ye wuliwuloolu borindi,
fo niŋ Yaawe, ì la semberaŋ beroo bota ì koto,
a ye ì duŋ ì jawoolu bulu?
31 Hani ǹ jawoolu faŋo sonta le ko,
Yaawe, ǹ na semberaŋ beroo,
wo niŋ ì semberaŋ beroo maŋ kiliŋ.
32 Ì be kuruŋyaariŋ ne ko
Sodomunkoolu niŋ Komorankoolu.
Ì mulunta le ko wayini yiroo,
a diŋolu be kuniyaariŋ ne,
ì be faariŋ kunoo la.
33 A wayinoo be le ko biidaa kunoo,
ko daŋaroo kunoo.
34 Yaawe be londiŋ ì la ñiŋ kuu kuruŋolu bee la le,
ì be maaboriŋ a la maaboridulaa to.
35 Julujoo mu Yaawe le taa ti,
a be ì joo la a ñaama le,
ì be boyi la a waatoo la le,
a te mee la, mantooroo be jii la ì kaŋ,
maasiiboo be ì moonee la le.
36 Yaawe be a la moolu la kuwo kiitii la le,
a be balafaa soto la a la dookuulaalu ye le,
niŋ a ye a je,
ì semboo banta,
moo maŋ tu ì kono,
biriŋ a foro fo a joŋ.
37 Bituŋ a si a fo ko:
Ali la alloolu be mintoo le,
ali ye mennu muta ali la semberaŋ beroo ti?
38 Itolu le ka ali la beeyaŋ sadaalu keŋo domo,
ì ka ali la wayini sadaalu miŋ.
Itolu le ñanta wuli la ka ali maakoyi,
ì ye ali tanka.
39 Fo ali maŋ ñiŋ je ko,
nte le mu Alla ti,
Alla koteŋ te keriŋ nte koolaa?
Nte le ka moo faa, nte le ka moo balundi,
nte le ka moo barama, nte le ka moo kendeyandi.
Baayiñaa te nte la keroo la.
40 Ko a be koyiriŋ ñaameŋ,
ko nte le mu Alla baluuriŋo ti,
ŋa m buloo wulindi ka n kali ali ye ko:
41 M be n na hawusaroo daa diyaa la le,
fo a ye malamala,
ŋa sii n na kiitiisiiraŋo kaŋ.
M be n joo la n jawoolu to le,
ŋa moolu jarabi,
mennu ye n koŋ.
42 N na kalabeñoolu be suuri la
ì balajaatoo kono le,
n na hawusaroo* ye i miŋ ì yeloo la,
moo baramariŋolu niŋ mutamoolu yeloo,
aniŋ jawu kuntiña jaŋolu.
43 Hee, duniyaa moolu,
ali Yaawe la moolu jayi.
A be a la dookuulaalu yeloo bonnaalu joo la le,
a be i joo la a jawoolu to le,
a be a la moolu la bankoo seneyandi la le,
junuboo ye meŋ kosondi.
44 Musa niŋ Yosuwa naata jamaa moolu ñaatiliŋo la, a ye ñiŋ suukuwo kumoolu bee karaŋ, ì bee tuloo ye a moyi. 45 Kabiriŋ Musa ye i bandi ñiŋ kumoolu bee karaŋo la Banisirayila bee ye, 46 a ko ì ye ko, “Ali ali hakiloo tu ñiŋ kumoolu bee to, ŋa mennu dii ali la bii, fo ali si ali diŋolu yaamari ì la. Ali ì karandi ì la, fo ì si ì hakiloo tu ka baara ñiŋ luwaa kumoolu bee la. 47 Ñiŋ luwaalu maŋ ke kuma kenseŋolu ti, ì mu ali ye baluwo le ti. Niŋ ali bulata ì nooma, ali be siimaayaa la bankoo kaŋ ne, ali be naa duŋ na daameŋ ka a ke ali taa ti, Yoridani Boloŋo kara doo la.”
Yaawe ye Kanaani bankoo yitandi Musa la
48 Wo luŋo faŋo la, Yaawe ko Musa ye ko, 49 “Taa Abarimu Konkoolu to Mowabi bankoo kaŋ jaŋ, i ye sele Nebo Konkoo santo, meŋ be Yeriko saatewo ñaatiliŋo la. Niŋ i loota a santo, i si Kanaani bankoo juubee, m be naa daameŋ dii la Banisirayilankoolu la ka jee taa. 50 I be bele la wo konkoo le santo, i ye kafu i mumuñolu ma, ko i kotoomaa Haaruna beleta Hori Konkoo kaŋ ñaameŋ, a kafuta a mumuñolu ma. 51 Ali moo fuloo bee le balanta m ma Banisirayilankoolu bee ñaatiliŋo la Meriba Woyoo to Kadesi saatewo daala, Cini keñewuloo kono. Ali maŋ n kuliyaa n na seneyaa kaŋ ì ñaatiliŋo la. 52 M be ñiŋ bankoo meŋ dii la Banisirayilankoolu la, i be jee hayinaŋ na dulaa jaŋ ne, bari i te duŋ na jee.”