Yaakuba niŋ a dinkewolu la taroo Firawoona ñaatiliŋo la
1 Wo le to Yusufa taata a fo Firawoona ye ko, “M faamaa niŋ n kotoo kewolu niŋ n doomaa naata le ka bo Kanaani bankoo kaŋ, ì niŋ ì la saajiyolu le naata, baalu, ninsoolu aniŋ ì la sotofeŋ toomaalu bee. Ì futata Koseni tundoo kaŋ ne saayiŋ.”
2 A ye kee luulu tomboŋ a faadiŋolu kono, a ye ì yitandi Firawoona la. 3 Firawoona ko a ñiŋ faadiŋolu ye ko, “Ali la dookuwo mu muŋ ne ti?” Bituŋ ì ko Firawoona ye ko, “Ntolu, ì la joŋolu, mu beeyaŋ kantalaalu le ti, ko ŋà a tara ǹ na moo foloolu la ñaameŋ.” 4 Ì ko Firawoona ye ko, “Ǹ naata le ka sabati ñiŋ bankoo kaŋ, jaa be warariŋ Kanaani bankoo kaŋ baake le. Wo ye a tinna ǹ na saajiyolu niŋ baalu maŋ domori soto kotenke, ì be meŋ domo la. Ntolu i la joŋolu, i si yamfa ǹ ye ŋà sabati Koseni tundoo kaŋ.”
5 Bituŋ Firawoona ko Yusufa ye ko, “I faamaa niŋ i baadiŋolu naata ite le yaa. 6 Misira bankoo be i la maroo le to, i faamaa niŋ i baadiŋolu sindi bankoo dulaa kendoo to. Ì bula ì ye tara sabatiriŋ Koseni tundoo kaŋ. Niŋ i laata ko kantarilaa kendoolu be ì kono le, ì marandi n na beeyaŋolu ma.”
7 Bituŋ Yusufa naata a faamaa Yaakuba samba naŋ, a ye a yitandi Firawoona la. Wo le to Yaakuba naata neemoo daani Firawoona ye. 8 Firawoona ko Yaakuba ye ko, “I ye sanji jelu le soto?” 9 Yaakuba ko a ye ko, “N na baluwo be sanji keme sanji taŋ saba le, aduŋ ŋa a bee ke tumarankeeyaa le kono. A maŋ siyaa, a koleyaa warata. A niŋ ǹ na moo foloolu siyolu te laa noo la, mennu tarata baluuriŋ fo waati jaŋ tumarankeeyaa kono.” 10 Bituŋ Yaakuba ye neemoo daani Firawoona ye, a bota a ñaatiliŋo la.
11 Yusufa ye a faamaa niŋ a baadiŋolu sindi Misira banku betoo le to, Ramesesi saatewo daala. A ye ì fansuŋ kenoo dii ì la jee, ko Firawoona ye a yaamari ñaameŋ. 12 Bituŋ Yusufa naata domoroo dii a faamaa la, aniŋ a faadiŋolu, niŋ a faamaa la dimbaayaa toomaalu bee, ko ì la dimbaayaa hapoo be ñaameŋ.
Konko jawoo Misira bankoo kaŋ
13 Konkoo ñiŋ warata baake, aduŋ domori maŋ soto dulaa to. Konkoo ye Misirankoolu niŋ Kanaaninkoolu batandi baake le. 14 Yusufa ye siimaŋ kodoo bee kafu ñoo ma, meŋ sotota Misira bankoo kaŋ, aniŋ Kanaani bankoo kaŋ, a ye a samba Firawoona yaa.
15 Kabiriŋ kodoo banta domo la Misira bankoo kaŋ, aniŋ Kanaani, Misirankoolu bee naata Yusufa kaŋ, ì ko a ye ko, “Domoroo dii ǹ na. Muŋ ne be a tinna la ntolu be faa la konkoo la ì ñaatiliŋo la? Ǹ na kodoo bee le banta.” 16 Yusufa ye ì jaabi ko, “Niŋ ali la kodoo banta, wo to ali ali la beeyaŋolu dii n na, ŋa ì faliŋ ali ma siimaŋo la.” 17 Bituŋ ì ye ì la beeyaŋolu samba naŋ, Yusufa ka a faliŋ ì ma siimaŋo la: suwoolu, saajiyolu, baalu, ninsoolu aniŋ faloolu. Wo saŋo la, ì ye ì la beeyaŋolu bee faliŋ a ma siimaŋ kesoo la.
18 Kabiriŋ wo saŋo banta, ì naata a kaŋ wo jaaroo, ì ko a ye ko, “M̀ maarii, ǹ te n nukuŋ na i ma ka a yitandi i la ko, ǹ na kodoo bee le banta, aduŋ ǹ na beeyaŋ koorewolu bee be ite le bulu. Feŋ maŋ tu m̀ bulu, m̀ be meŋ dii la i la, fo m̀ balajaatoolu, aniŋ ǹ na senekunkoolu. 19 Kana m̀ bula ŋà faa i ñaatiliŋo la, ǹ na kunkoolu ye kasaara. Ǹ na kunkoolu saŋ m̀ bulu, ka ì faliŋ m̀ ma siimaŋo la. Ntolu niŋ ǹ na bankutiiyaa bee, m̀ be naa ke la Firawoona ye joŋo le ti. Siimaŋo dii ǹ na, fo ǹ si baluu noo, ǹ kana faa. Turoo dii ǹ na, ǹ na kunku kenseŋolu kana tu.”
20 Konkoo naata Misirankoolu jarabi fo labaŋo, feŋ maŋ tu jee, fo ka ì la kunkoolu waafi. Yusufa ye ì la kunkoolu bee saŋ ì bulu, a bee naata tara Firawoona taayaa to. 21 A ye moolu ke joŋolu ti ka bo Misira tonkoŋ fo a tonkoŋ. 22 Piriisoolu* la kunkoolu, a maŋ wolu doroŋ ne saŋ, kaatu itolu ka joo doo le soto Firawoona la mansakundaa kono, aduŋ wo joo, ì ka i baluu wo le la. Wo kamma la, itolu maŋ ì la kunkoolu waafi.
23 Bituŋ Yusufa ko moolu ye ko, “Bii tiloo la, ŋa ali niŋ ali la bankoolu saŋ ne Firawoona ye. Saayiŋ siimaŋ kesoolu fele, ali ì fii bankoo kaŋ. 24 Niŋ sanjaanoo waatoo siita, ali si ali la siimaŋ kesoo talaadaa luulunjaŋo dii Firawoona la. Ali si talaadaa naanoo taa ka ke ali ye turoo ti aniŋ domotaa, ali niŋ ali la dimbaayaalu ka taa ali la dindiŋ meseŋolu.” 25 Ì ko a ye ko, “M̀ maarii, i ye ǹ niyolu le tanka. Niŋ ŋà a soto i la, m̀ be ke la Firawoona ye joŋolu le ti.”
26 Bituŋ Yusufa naata ñiŋ luwaa duŋ Misira bankoo kaŋ ko, sanjaanoo waatoo, siimaŋ kesoo talaadaa luulunjaŋo, wo ñanta ke la Firawoona le taa ti. Ñiŋ luwaa be taama kaŋ ne hani bii. Piriisoolu la kenoolu dammaa le maŋ ke Firawoona taa ti.
Yaakuba la kanindiri labaŋo
27 Banisirayilankoolu naata sii Misira bankoo kaŋ, Koseni tundoo la. Bituŋ ì ye niyo soto bankoo ñiŋ to. Ì jiidita jee, ì siyaata famfaŋ.
28 Yaakuba sabatita Misira le fo sanji taŋ niŋ woorowula, a siyo taata fo sanji keme sanji taŋ naani niŋ woorowula. 29 Kabiriŋ saayaa sutiyaata naŋ Isirayila la, a ye a dinkewo Yusufa kumandi, a ko a ye ko, “Niŋ ŋa a soto i la, i buloo laa n kenoo kaŋ ka laahidoo taa n ye ko, i be tiliŋo niŋ tooñaa le yitandi la n na. Kana m baadee Misira bankoo kaŋ. 30 Niŋ m faata, m furewo fintindi Misira bankoo kaŋ, i ye m baadee m bonsuŋolu be laariŋ daameŋ.” Yusufa ye a jaabi ko, “I ye a fo ñaameŋ, m be a ke la wo le ñaama.” 31 Isirayila ko a ye ko, “I kali n ye.” Yusufa ye i kali a ye. Bituŋ Isirayila ye a kuŋo jimi a la laaraŋo kaŋ ka Alla tentu.
Yaakuba niŋ a dinkewolu la taroo Firawoona ñaatiliŋo la
1 Wo le to Yusufa taata a fo Firawoona ye ko, “M faamaa niŋ n kotoo kewolu niŋ n doomaa naata le ka bo Kanaani bankoo kaŋ, ì niŋ ì la saajiyolu le naata, baalu, ninsoolu aniŋ ì la sotofeŋ toomaalu bee. Ì futata Koseni tundoo kaŋ ne saayiŋ.”
2 A ye kee luulu tomboŋ a faadiŋolu kono, a ye ì yitandi Firawoona la. 3 Firawoona ko a ñiŋ faadiŋolu ye ko, “Ali la dookuwo mu muŋ ne ti?” Bituŋ ì ko Firawoona ye ko, “Ntolu, ì la joŋolu, mu beeyaŋ kantalaalu le ti, ko ŋà a tara ǹ na moo foloolu la ñaameŋ.” 4 Ì ko Firawoona ye ko, “Ǹ naata le ka sabati ñiŋ bankoo kaŋ, jaa be warariŋ Kanaani bankoo kaŋ baake le. Wo ye a tinna ǹ na saajiyolu niŋ baalu maŋ domori soto kotenke, ì be meŋ domo la. Ntolu i la joŋolu, i si yamfa ǹ ye ŋà sabati Koseni tundoo kaŋ.”
5 Bituŋ Firawoona ko Yusufa ye ko, “I faamaa niŋ i baadiŋolu naata ite le yaa. 6 Misira bankoo be i la maroo le to, i faamaa niŋ i baadiŋolu sindi bankoo dulaa kendoo to. Ì bula ì ye tara sabatiriŋ Koseni tundoo kaŋ. Niŋ i laata ko kantarilaa kendoolu be ì kono le, ì marandi n na beeyaŋolu ma.”
7 Bituŋ Yusufa naata a faamaa Yaakuba samba naŋ, a ye a yitandi Firawoona la. Wo le to Yaakuba naata neemoo daani Firawoona ye. 8 Firawoona ko Yaakuba ye ko, “I ye sanji jelu le soto?” 9 Yaakuba ko a ye ko, “N na baluwo be sanji keme sanji taŋ saba le, aduŋ ŋa a bee ke tumarankeeyaa le kono. A maŋ siyaa, a koleyaa warata. A niŋ ǹ na moo foloolu siyolu te laa noo la, mennu tarata baluuriŋ fo waati jaŋ tumarankeeyaa kono.” 10 Bituŋ Yaakuba ye neemoo daani Firawoona ye, a bota a ñaatiliŋo la.
11 Yusufa ye a faamaa niŋ a baadiŋolu sindi Misira banku betoo le to, Ramesesi saatewo daala. A ye ì fansuŋ kenoo dii ì la jee, ko Firawoona ye a yaamari ñaameŋ. 12 Bituŋ Yusufa naata domoroo dii a faamaa la, aniŋ a faadiŋolu, niŋ a faamaa la dimbaayaa toomaalu bee, ko ì la dimbaayaa hapoo be ñaameŋ.
Konko jawoo Misira bankoo kaŋ
13 Konkoo ñiŋ warata baake, aduŋ domori maŋ soto dulaa to. Konkoo ye Misirankoolu niŋ Kanaaninkoolu batandi baake le. 14 Yusufa ye siimaŋ kodoo bee kafu ñoo ma, meŋ sotota Misira bankoo kaŋ, aniŋ Kanaani bankoo kaŋ, a ye a samba Firawoona yaa.
15 Kabiriŋ kodoo banta domo la Misira bankoo kaŋ, aniŋ Kanaani, Misirankoolu bee naata Yusufa kaŋ, ì ko a ye ko, “Domoroo dii ǹ na. Muŋ ne be a tinna la ntolu be faa la konkoo la ì ñaatiliŋo la? Ǹ na kodoo bee le banta.” 16 Yusufa ye ì jaabi ko, “Niŋ ali la kodoo banta, wo to ali ali la beeyaŋolu dii n na, ŋa ì faliŋ ali ma siimaŋo la.” 17 Bituŋ ì ye ì la beeyaŋolu samba naŋ, Yusufa ka a faliŋ ì ma siimaŋo la: suwoolu, saajiyolu, baalu, ninsoolu aniŋ faloolu. Wo saŋo la, ì ye ì la beeyaŋolu bee faliŋ a ma siimaŋ kesoo la.
18 Kabiriŋ wo saŋo banta, ì naata a kaŋ wo jaaroo, ì ko a ye ko, “M̀ maarii, ǹ te n nukuŋ na i ma ka a yitandi i la ko, ǹ na kodoo bee le banta, aduŋ ǹ na beeyaŋ koorewolu bee be ite le bulu. Feŋ maŋ tu m̀ bulu, m̀ be meŋ dii la i la, fo m̀ balajaatoolu, aniŋ ǹ na senekunkoolu. 19 Kana m̀ bula ŋà faa i ñaatiliŋo la, ǹ na kunkoolu ye kasaara. Ǹ na kunkoolu saŋ m̀ bulu, ka ì faliŋ m̀ ma siimaŋo la. Ntolu niŋ ǹ na bankutiiyaa bee, m̀ be naa ke la Firawoona ye joŋo le ti. Siimaŋo dii ǹ na, fo ǹ si baluu noo, ǹ kana faa. Turoo dii ǹ na, ǹ na kunku kenseŋolu kana tu.”
20 Konkoo naata Misirankoolu jarabi fo labaŋo, feŋ maŋ tu jee, fo ka ì la kunkoolu waafi. Yusufa ye ì la kunkoolu bee saŋ ì bulu, a bee naata tara Firawoona taayaa to. 21 A ye moolu ke joŋolu ti ka bo Misira tonkoŋ fo a tonkoŋ. 22 Piriisoolu* la kunkoolu, a maŋ wolu doroŋ ne saŋ, kaatu itolu ka joo doo le soto Firawoona la mansakundaa kono, aduŋ wo joo, ì ka i baluu wo le la. Wo kamma la, itolu maŋ ì la kunkoolu waafi.
23 Bituŋ Yusufa ko moolu ye ko, “Bii tiloo la, ŋa ali niŋ ali la bankoolu saŋ ne Firawoona ye. Saayiŋ siimaŋ kesoolu fele, ali ì fii bankoo kaŋ. 24 Niŋ sanjaanoo waatoo siita, ali si ali la siimaŋ kesoo talaadaa luulunjaŋo dii Firawoona la. Ali si talaadaa naanoo taa ka ke ali ye turoo ti aniŋ domotaa, ali niŋ ali la dimbaayaalu ka taa ali la dindiŋ meseŋolu.” 25 Ì ko a ye ko, “M̀ maarii, i ye ǹ niyolu le tanka. Niŋ ŋà a soto i la, m̀ be ke la Firawoona ye joŋolu le ti.”
26 Bituŋ Yusufa naata ñiŋ luwaa duŋ Misira bankoo kaŋ ko, sanjaanoo waatoo, siimaŋ kesoo talaadaa luulunjaŋo, wo ñanta ke la Firawoona le taa ti. Ñiŋ luwaa be taama kaŋ ne hani bii. Piriisoolu la kenoolu dammaa le maŋ ke Firawoona taa ti.
Yaakuba la kanindiri labaŋo
27 Banisirayilankoolu naata sii Misira bankoo kaŋ, Koseni tundoo la. Bituŋ ì ye niyo soto bankoo ñiŋ to. Ì jiidita jee, ì siyaata famfaŋ.
28 Yaakuba sabatita Misira le fo sanji taŋ niŋ woorowula, a siyo taata fo sanji keme sanji taŋ naani niŋ woorowula. 29 Kabiriŋ saayaa sutiyaata naŋ Isirayila la, a ye a dinkewo Yusufa kumandi, a ko a ye ko, “Niŋ ŋa a soto i la, i buloo laa n kenoo kaŋ ka laahidoo taa n ye ko, i be tiliŋo niŋ tooñaa le yitandi la n na. Kana m baadee Misira bankoo kaŋ. 30 Niŋ m faata, m furewo fintindi Misira bankoo kaŋ, i ye m baadee m bonsuŋolu be laariŋ daameŋ.” Yusufa ye a jaabi ko, “I ye a fo ñaameŋ, m be a ke la wo le ñaama.” 31 Isirayila ko a ye ko, “I kali n ye.” Yusufa ye i kali a ye. Bituŋ Isirayila ye a kuŋo jimi a la laaraŋo kaŋ ka Alla tentu.