Ì ye feeroo siti Yeesu kamma
(Matiyu 26:1-5Luka 22:1-2Yohana 11:45-53)1 Saayiŋ, tili fula le tuta jee, janniŋ Maariyo Tambi Tumoo Juuraloo* ka sii, aniŋ Mbuuru Leweñintaŋo Juuraloo*. Bituŋ piriisi* ñaatonkoolu niŋ Luwaa karammoolu* be feeroo ñini kaŋ ka Yeesu muta kulloo kono ka a faa. 2 Ì ko, “Bari m̀ maŋ ñaŋ na a muta la juurali luŋolu kono, kaatu a be jakasoo le naati la moolu kono.”
Musoo ye karabaanijiyo boŋ Yeesu kuŋo kaŋ
(Matiyu 26:6-13Yohana 12:1-8)3 Yeesu be sabatiriŋ Betaniya saatewo le to Simoni yaa, meŋ ye balajawoo soto nuŋ. Kabiriŋ a be domoroo la taabuloo to, musoo doo le naata a kaŋ, a niŋ kaba ñiimaa, karabaanijii daa koleŋo be meŋ kono. Wo karabaanijiyo dadaata ka bo naride suloo le la. A ye kaboo daa teyi, a ye karabaanijiyo boŋ Yeesu kuŋo kaŋ. 4 Bari doolu tarata jee, mennu kamfaatoo ko ñoo ye ko, “Muŋ ne ye a tinna ñiŋ karabaanijiyo be tiñaa la teŋ? 5 A si waafi noo kodi jamaa le la, meŋ tambita denaari keme saba la, meŋ si dii noo fuwaaroolu la.” Bituŋ ì ye musoo jalayi. 6 Bari Yeesu ko ì ye ko, “Ali a bula. Muŋ ne ye a tinna ali ka a batandi? A ye kuu kendoo le ke n ye. 7 Baawo fuwaaroolu be tara la ali fee le waati-wo-waati, wo to ali si kuu kendoo ke noo ì ye le waatoo bee la, ali lafita a la ñaameŋ. Bari nte te tara la ali fee waati-wo-waati. 8 A si meŋ ke noo, a ye wo le ke. Ñiŋ karabaanijiyo mu tuloo le ti, a ye m baloo parendi meŋ na baadewo ye, janniŋ n na waatoo be sii la. 9 Tooñaa, m be a fo la ali ye, kibaari betoo be kawandi la daa-wo-daa duniyaa kono, ñiŋ musoo ye meŋ ke, wo fanaa be kali fo la le ka moolu hakiloolu bulandi a la.”
Yudas pareeta ka Yeesu jamfaa
(Matiyu 26:14-16Luka 22:3-6)10 Wo to le Yudas Isikariyoti meŋ tarata a la saayibe taŋ niŋ fuloo kono, taata piriisi ñaatonkoolu yaa ka Yeesu jamfaa. 11 Kabiriŋ wolu ye a moyi, ì kontaanita. Ì ye a laahidi ka kodoo dii a la. Wo to le Yudas tarata siloo ñini kaŋ ka Yeesu duŋ ì bulu.
Maariyo la siimaŋo
(Matiyu 26:17-30Luka 22:7-23Yohana 13:21-301 Korintinkoolu 11:23-25)12 Maariyo Tambi Tumoo Juuraloo luŋ foloo la, ì ka Maariyo Tambi Tumoo saajiiriŋo kanateyi luŋo meŋ na, Yeesu la saayiboolu ko a ye ko, “Ite lafita, ŋà taa dulaa jumaa le to ka Maariyo Tambi Tumoo siimaŋo parendi i ye ka a domo?” 13 Wo to le a ye a la saayibe fula kumandi ka ì kii. A ko ì ye ko, “Ali taa saatewo kono, ali be kewo je la jee, meŋ ye jiibindaa duni. Ali a nooma. 14 Niŋ a dunta daameŋ, ali si a fo wo buntiyo ye ko, ‘Ǹ karammoo ko, a la luntaŋ buŋo lee, ate niŋ a la saayiboolu be Maariyo Tambi Tumoo siimaŋo ke la daameŋ to?’ 15 Bituŋ a be santo buŋ baa yitandi la ali la le, meŋ niŋ a bunkono feŋolu be pareeriŋ. Ali siimaŋo parendi ǹ ye jee.” 16 Wo to le saayiboolu bota jee, ì taata saatewo to. Aduŋ ì ye a tara wo le ñaama, ko Yeesu ye a fo ì ye ñaameŋ. Bituŋ ì ye Maariyo Tambi Tumoo siimaŋo parendi.
17 Kabiriŋ wulaaroo siita, Yeesu niŋ a la saayibe taŋ niŋ fuloo naata jee. 18 Biriŋ ì be siimaŋo la taabuloo to, a ko ì ye ko, “Tooñaa, m be a fo la ali ye, moo kiliŋ ne be nte jamfaa la ali kono, n niŋ meŋ be domoroo la.” 19 Ì ye a dati ka niikuyaa soto, aduŋ ì ka a kiliŋ-kiliŋ fo a ye ko, “Nte wo nte de, fo nte le mu?” 20 A ye ì jaabi ko, “Kiliŋ ne mu alitolu saayibe taŋ niŋ fuloo kono, meŋ niŋ nte ye mbuuroo bula booli kiliŋo kono. 21 Moo Dinkewo* be faa la le ko a la kuwo safeeta ñaameŋ, bari kooroo be wo moo le ye, meŋ ye Moo Dinkewo jamfaa! A be fisiyaa la wo fee le faŋ, niŋ a nene maŋ wuluu ñiŋ duniyaa kono.”
22 Kabiriŋ ì be siimaŋo la, Yeesu ye mbuuroo taa, a ye Alla daani ka a barakandi. Wo koolaa a ye a kuntu, a ye a dii saayiboolu la. A ko ì ye ko, “Ali a taa. Ñiŋ mu m baloo le ti.” 23 Bituŋ a ye mindaŋo taa, a ye tenturoo dii Alla la. Wo to le a ye a dii ì la, aduŋ ì bee ye i miŋ a la. A ko ì ye ko, 24 “Ñiŋ ne mu n yeloo ti, kambeŋo yeloo meŋ bonta moo jamaa ye. 25 Tooñaa, m be a fo la ali ye, nte te wayini* yiridiŋ jiyo miŋ na kotenke fo luŋo meŋ na, m be a kutamaa miŋ na Alla la mansabaayaa kono.” 26 Bituŋ ì ye suukuwo laa, ì taata Olifu Konkoo to.
Yeesu ye Pita la balaŋo fo
(Matiyu 26:31-35Luka 22:31-34Yohana 13:36-38)27 Yeesu ko ì ye ko, “Ali bee be nte bula la le, kaatu a be safeeriŋ ne ko:
‘M be saajii kantalaa busa la le,
aduŋ saajiyolu be janjaŋ na le.’
28 “Bari nte wulindiri koolaa saayaa kono, m be taa la ali ñaato le Kalilee tundoo kaŋ.” 29 Bari Pita ko a ye ko, “Hani niŋ moolu bee ye ite bula, nte te i bula la muk.” 30 Yeesu ko a ye ko, “Tooñaa, m be a fo la i ye, ñiŋ suutoo faŋo la, janniŋ duntuŋo be kookolee la fo siiñaa fula, ite be balaŋ na nte la kuwo ma le fo siiñaa saba.” 31 Bari Pita ye a bambandi a ma le ko, “Hani nte niŋ ite ñanta faa la ñoo la, n te balaŋ na i la kuwo la muk.” Aduŋ ì bee ye wo kuma kiliŋo le fo.
Yeesu duwaata Ketisemane naakoo kono
(Matiyu 26:36-46Luka 22:39-46)32 Bituŋ ì taata dulaa to, ì ka a fo daameŋ ye Ketisemane. Jee to, Yeesu ko a la saayiboolu ye ko, “Ali sii jaŋ, ŋa taa duwaa la.” 33 A ye Pita, Yankuba niŋ Yohana taa ñoo la. Wo to le a datita ka sunu, aniŋ ka niitooroo soto. 34 A ko ì ye ko, “N niyo sunuta le, fo m be naa faa la. Ali tu jaŋ, ali ye tara ali ñaa la.” 35 Bituŋ a taata ñaato domandiŋ. A ye i fayi duuma bankoo to. A duwaata ko, niŋ a si ke noo, ñiŋ tooroo si tambi a la. 36 A ko, “Abba, m Faamaa, ite si feŋ-wo-feŋ ke noo le. Ñiŋ tooroo mindaŋo bondi nte bulu. Hani wo, nte la lafoo kana ke, bari ite la lafoo si ke.”
37 Wo koolaa a muruta, a ye saayiboolu tara siinoo la. A ko Pita ye ko, “Simoni, i be siinoo le la baŋ? Fo i te tara noo la i ñaa la hani waati kiliŋ na baŋ? 38 Ali tara ali ñaalu la, ali ye duwaa, fo ali kana boyi marisaroo kono. Tooñaa, nooroo be sondiŋ ne, bari balajaatoo be lamfuriŋ ne.”
39 Wo to le Yeesu taata kotenke ka duwaa, aduŋ a ye wo kuma kiliŋolu le fo. 40 A muruta naŋ kotenke, a ye ì tara siinoo la, kaatu ì ñaalu kuliyaata nuŋ baake le. Aduŋ ì maŋ a loŋ, ì be Yeesu jaabi la ñaameŋ.
41 Kabiriŋ a muruta siiñaa sabanjaŋo la, a ko ì ye ko, “Fo hani saayiŋ ali be siinoo niŋ foñondiŋo le la? A kaañanta le! Waatoo siita le, Moo Dinkewo be duŋ na junubelaalu buloo kono. 42 Ali wuli, ŋà taa. A fele, n jamfaalaa ka naa.”
Yeesu la mutoo
(Matiyu 26:47-56Luka 22:47-53Yohana 18:3-12)43 Wo loo niŋ baroo teema, kabiriŋ Yeesu be diyaamu kaŋ, Yudas meŋ be a la saayibe taŋ niŋ fuloo kono, a niŋ kafoo naata. Hawusaroolu* niŋ dokoolu be ì bulu. Ì bota naŋ piriisi ñaatonkoolu le yaa, Luwaa karammoolu aniŋ alifaalu.
44 Jamfantuŋo Yudas ye taamanseeroo le dii ì la nuŋ ko, “Ŋa kewo meŋ sumbu, wo le mu. Ali si wo muta, ali ye a samba, fo a kana kana.” 45 Kabiriŋ a naata doroŋ, a taata Yeesu kaŋ. A ko a ye ko, “N karammoo!” Bituŋ a ye a sumbu. 46 Wo to le ì ye Yeesu muta, ì ye a samba. 47 Bari moo kiliŋ meŋ be looriŋ a daala, ye hawusaroo bondi. A ye piriisi kuntii baa la dookuulaa seyi, a ye a tulufitoo kuntu.
48 Wo to le Yeesu ko ì ye ko, “Fo ali niŋ hawusaroolu niŋ dokoolu le naata m muta baŋ ko suŋo? 49 Luŋ-wo-luŋ nte ka tara nuŋ ali fee Alla Batudulaa to le ka karandiroo ke, aduŋ ali maŋ m muta. Bari ñiŋ ne be annabiyomoolu la kumoolu timmandi la.”
50 Wo to le saayiboolu bee ye a bula, ì borita. 51 Bari fondinkewo doo ye a nooma. Feŋ te a bala fo bayi faanoo. Bituŋ ì ye a kata ka fondinkewo muta, 52 bari ì naata a la bayi faanoo muta. A ye wo fili ì bulu, a bala kenseŋo borita.
Yeesu be kansuloo ñaatiliŋo la
(Matiyu 26:57-68Luka 22:54-55Luka 63-71Yohana 18:13-14Yohana 19-24)53 Silaŋ, ì ye Yeesu samba piriisi kuntii baa yaa, piriisi ñaatonkoolu, alifaalu aniŋ Luwaa karammoolu bee benta daameŋ. 54 Pita tarata Yeesu nooma kaŋ ka bo dulaa jaŋ fo piriisi kuntii baa la luwo to. A niŋ kelediŋ kantarilaalu be siiriŋ, a fanaa be dimbaa daala ka i jaa.
55 Wo to le piriisi ñaatonkoolu niŋ kansulumoolu bee ye seedeyaa ñini ka Yeesu faa. Bari ì maŋ feŋ soto, 56 kaatu moo jamaa le ye seedenduriyaa ke Yeesu la kuwo to, bari ì la seedeyaalu maŋ tembe. 57 Bituŋ moo doolu wulita, ì ye seedenduriyaa ke a la kuwo to, ì ko, 58 “Ŋà a moyi le, a ye ñiŋ fo ko, ‘M be ñiŋ Alla Batudulaa Buŋo* boyi la le, moolu ye meŋ loo ì buloolu la, aduŋ tili saba kono m be doo loo la le, moo maŋ meŋ dadaa.’ ” 59 Bari hani wo, ì la seedeyaalu maŋ tembe. 60 Wo to le piriisi kuntii baa wulita ì teema, a ye Yeesu ñininkaa ko, “Fo i maŋ jaabiroo soto baŋ, ñinnu ye ì tuumi mennu la teŋ?” 61 Bari Yeesu tuta deyiriŋ, a maŋ feŋ fo. Bituŋ piriisi kuntii baa ye a ñininkaa kotenke ko, “Ite le mu Alimasiihu* ti baŋ, Alla Mansa Kallankewo Dinkewo?” 62 Wo to le Yeesu ko a ye ko, “Nte le mu! Aduŋ ali be Moo Dinkewo je la siiriŋ Alla Tallaa bulubaa karoo la, a be naa la minaayoolu kono.”
63 Wo to le piriisi kuntii baa ye a la waramboo fara, a ko ì ye ko, “Ǹ suulata muŋ seedeyaa doo le la kotenke? 64 A fele, saayiŋ ali ye a la tooñeeri kumoo moyi le. Alitolu ye kumoo kuntu ñaadii le?” Bituŋ ì bee ye kumoo kuntu ko, a jarita le ka faa.
65 Doolu ye a dati ka daajiyo tupi Yeesu kaŋ. Ì ye a ñaadaa muuri, aniŋ ì ka a lipa. Wo to le ì ko a ye ko, “Jumaa le ye i lipa? Kiilaariyaa kumoo fo!” Bituŋ kelediŋ kantarilaalu ye a muta, ì ye a lipa.
Pita la balaŋo Yeesu ma
(Matiyu 26:69-75Luka 22:56-62Yohana 18:15-18Yohana 25-27)66 Kabiriŋ Pita be duuma luwo to, piriisi kuntii baa la jommusu doo naata. 67 A ye Pita je jaa la dimbaa daala. A ye a juubee, a ko a ye ko, “Ite fanaa tarata Yeesu Nasaretinkoo fee le nuŋ!” 68 Bari Pita balanta, a ko, “M maŋ a loŋ, sako n si a fahaamu, ite ka meŋ fo!”
Bituŋ a fintita koridaa dundaŋ daa to doroŋ, duntuŋo kookoleeta. 69 Jommusoo ye a je kotenke, a ye a dati ka a fo moolu ye, mennu be looriŋ jee ko, “Ñiŋ kewo be ì kono le.” 70 Bari Pita balanta kotenke. Waatindiŋ koolaa, wolu mennu be looriŋ jee, ì ko Pita ye ko, “Tooñaa, ite fanaa be ì kono le, kaatu Kalileenkoo le mu ite ti.” 71 Wo to le a ye i kali kali jawu baa la. A ko, “Nte maŋ ñiŋ kewo loŋ faŋ, ali ka meŋ na kuwo fo!”
72 Wo loo niŋ baroo teema, duntuŋo kookoleeta siiñaa fulanjanke. Wo to le Pita hakiloo bulata, Yeesu ye meŋ fo a ye ko, “Janniŋ duntuŋo be kookolee la fo siiñaa fula, ite be balaŋ na nte la kuwo ma le fo siiñaa saba.” Wo to le Pita niyo toorata, a kumboota.
© Mandinka Bible © Bible Society in The Gambia, 2011.