Yahuuda mansa Yosiya
(2 Mansoolu 22:1-2)1 Yosiya siyo be nuŋ sanji seyi le, biriŋ a be ke la mansa ti, aduŋ a ye sanji taŋ saba niŋ kiliŋ ne ke maraloo la Yerusalaamu. 2 A baarata kuu betoo le la Yaawe ñaa koto. A bulata a bonsuŋ Dawuda sinnoo le nooma, a maŋ jenke muumeeke.
Mansa Yosiya ye jalambatoo bo
3 A la maraloo sanji seyinjaŋo faŋo le ye a tara a be dindiŋyaariŋ. Wo waatoo le mu, a ye a dati ka a bonsuŋo Dawuda la Alla batu. Sanji taŋ niŋ fulanjaŋo, a ye a dati ka batudulaa tintiŋolu* boyi, Asera* jalaŋ dokoolu, jalaŋ leseriŋolu aniŋ jalaŋ tunkandiŋolu, ka Yerusalaamu niŋ Yahuuda bee seneyandi. 4 Mansa Yosiya la yaamaroo kaŋ, ì ye Baali* jalaŋ sadaabodulaalu* boyi, ì ye cuuraayi siisindidulaalu kuntu, mennu be ì kaŋ santo. Ì ye Asera jalaŋ dokoolu kuntuŋ-kuntuŋ, ka taa jalaŋ leseriŋolu aniŋ jalaŋ tunkandiŋolu. Ì ye ì juru munkoo ti, bituŋ ì ye ñiŋ munkoo yuruyuru moolu la kaburoolu kaŋ, mennu ka sadaa bo ñiŋ jalaŋolu ye. 5 A ye ì la piriisoolu* kuloolu jani ì la jalaŋ sadaabodulaalu kaŋ. A la ñiŋ kuwo kewo ye Yerusalaamu niŋ Yahuuda bee seneyandi. 6 A ye ñiŋ kuu kiliŋo le ke Manase, Efurayimu* aniŋ Simeyoni saatewolu to, ka taa fo Nafutali, aniŋ tumbuŋolu mennu be ì dandaŋo la. 7 A ye jalaŋ sadaabodulaalu boyi, a ye Asera jalaŋ dokoolu niŋ jalaŋ koteŋolu juru munkoo ti. A ye jalaŋ cuuraayi siisindidulaalu bee boyi Banisirayila mansamarali bankoo bee kaŋ. Bituŋ a muruta Yerusalaamu.
Yaawe la Luwaa Kitaaboo jeta
(2 Mansoolu 22:3-20)8 Yosiya la maraloo sanji taŋ niŋ seyinjaŋo la, tuma meŋ a be bankoo niŋ Yaawe Batudulaa Buŋo* seneyandi kaŋ, a ye Asaliya dinkewo Safani kii, aniŋ Maaseya, saatee maralilaa, aniŋ Yowa meŋ mu safeerilaa ti, Yowahasi dinkewo, ka Yaawe, a la Alla Batudulaa Buŋo seyinkaŋ dadaa.
9 Ì naata Hilikiya kaŋ piriisi kuntiyo, ì ye kodoo dii a la, ì ye meŋ bondi naŋ Alla Batudulaa Buŋo to. Lewi lasiloo moolu mennu ka bundaa kantoo ke, wolu le ye ñiŋ kodoo kafu nuŋ ñoo ma ka bo Manase niŋ Efurayimu aniŋ moolu bee bulu mennu tuta Banisirayila ka taa Yahuuda niŋ Benjamini, aniŋ mennu be sabatiriŋ Yerusalaamu. 10 Ì ye kodoo ñiŋ dii moolu la, mennu tombonta ka mara dookuwo ñiŋ ma Yaawe Batudulaa Buŋo to. Bituŋ wolu ye dookuulaalu joo a la, mennu ñanta ñiŋ buŋo lookuu la ka a murundi a ñaama. 11 Ì ye a dii kapintaalu niŋ masoŋolu la ka bere leseriŋolu saŋ, aniŋ babaroo ka buŋolu dadaakuu, Yahuuda mansoolu ye mennu tu jee fo ì tiñaata.
12 Dookuulaalu ñinnu ye dookuwo ñiŋ ke tiliŋo le kono. Ñiŋ Lewi lasiloo moolu le marata ì kunna, Yahati niŋ Obadiya, Merari koomalankoolu, aniŋ Jakariya niŋ Mesullamu, Kohati koomalankoolu. Lewi lasiloo moo doolu mennu ye kuma feŋ kosoo kalamuta kendeke, 13 be marariŋ yorondirilaalu ma, aniŋ ka tara marariŋ moolu ma dookuu siifaa bee to. Ì doolu keta safeerilaa le ti, mansakundaa dookuulaalu aniŋ daa kantalaalu.
14 Kabiriŋ ì be kodoo bondi kaŋ, moolu ye meŋ dii Yaawe Batudulaa Buŋo to, Piriisi Hilikiya ye Luwaa Kitaaboo* je, Yaawe ye meŋ dii ka bo niŋ Annabilayi Musa la. 15 Wo le to Hilikiya ko safeerilaa Safani ye ko, “Ŋa Luwaa Kitaaboo je Yaawe Batudulaa Buŋo kono le.” Bituŋ a ye a dii a la.
16 Safani ye kitaaboo ñiŋ samba naŋ mansa ye, a ye ñiŋ kibaari a ye ko, “I ye i la dookuulaalu bula meŋ bee la, ì be a ke kaŋ ne. 17 Ŋà kodoo ñiŋ taa le, meŋ be nuŋ maaboriŋ Alla Batudulaa Buŋo kono, ŋà a dii dookuulaalu la, aniŋ mennu marata ì ma.” 18 Safeerilaa Safani tententa, a ko mansa ye ko, “Piriisi Hilikiya ye kitaabu le dii n na,” bituŋ a ye a karaŋ a ye.
19 Kabiriŋ mansa ye Luwaa Kitaaboo kumakaŋolu moyi, a ye a la dendikoo fara a faŋ na niikuyaa kamma la. 20 Bituŋ a ye Piriisi Hilikiya kumandi, aniŋ Safani dinkewo Ahikamu, Mika dinkewo Abudoni, Safani meŋ mu mansasuwo safeerilaa ti, aniŋ Asaya meŋ ka tara a faŋo kunna ko, 21 “Ali taa Yaawe ñininkaa n niŋ moo toomaalu ye, mennu tuta Banisirayila niŋ Yahuuda, kitaaboo kumakaŋolu la meŋ jeta teŋ. Yaawe la kamfaa warata ǹ kamma le, kaatu m̀ mumuñolu maŋ Yaawe la kumoo muta ka kuwolu bee ke, ko a be safeeriŋ ñiŋ kitaaboo kono ñaameŋ.”
22 Bituŋ Hilikiya aniŋ mansa ye mennu kii, taata annabiyomu musoo doo yaa, a too mu Huluda le ti. Ate mu Sallumu la musoo le ti, Tokati dinkewo, Hasira mamariŋo. A keemaa le marata duŋ feŋolu maabodulaa ma. Musoo ñiŋ be siiriŋ Yerusalaamu Bajonkoo le to, bituŋ ì ye a ñininkaa ñiŋ kuwo la.
23 A ye ì jaabi ko, “Yaawe, Banisirayila la Alla ye ñiŋ ne fo ko: Meŋ ye ali kii, ali a fo a ye ko, 24 ‘Yaawe, Banisirayila la Alla ko: M be maasiiboo naati la naŋ ñiŋ dulaa niŋ a moolu kaŋ ne, aniŋ dankoo meŋ bee be safeeriŋ ñiŋ kitaaboo kono, meŋ karanta Yahuuda mansa ye, 25 kaatu ì ye ì koo dii n na le, ì ka cuuraayoo siisindi alloolu ye, ì ka n kamfandi ka bo niŋ ì ye jalaŋolu mennu bee dadaa ì buloo la. N na kamfaa be jii la ñiŋ dulaa kaŋ ne, aduŋ a te sumayaa la.’ ”
26 Huluda tententa ko, “Yahuuda mansa la karoo la, meŋ ye ali kii ka naa Yaawe ñininkaa, ali a fo a ye ko, ‘Yaawe Banisirayila la Alla ko, kumakaŋo la kuwo to i ye meŋ moyi kitaaboo ñiŋ kono: 27 Bayiri biriŋ i ye kumakaŋolu moyi meŋ fota ñiŋ dulaa ma, aniŋ a moolu, a ye i sondomoo maa le, aduŋ i ye i fammajii nte Alla ñaa koto, i ye i la dendikoo faŋo fara niikuyaa kamma la, i kumboota. Wo kamma la ŋa n tuloo tu i la duwaa to le. Nte Yaawe le ye a fo. 28 M be a ke la le, i ye kafu i mumuñolu ma, i ye baadee kayiroo kono. Ite ñaa te loo la maasiiboo kaŋ, m be meŋ boyi la ñiŋ dulaa niŋ a moolu kaŋ.’ ” Bituŋ ì ye jaabiroo ñiŋ futandi mansa ma.
Yosiya ye Yaawe niŋ moolu teema kambeŋo kutayandi
(2 Mansoolu 23:1-20)29 Bituŋ mansa ye kiilaa kii ka Yerusalaamu niŋ Yahuuda alifaalu bee bendi ñoo kaŋ. 30 A taata Yaawe Batudulaa Buŋo to, a niŋ Yerusalaamu saatee moolu niŋ Yahuuda moolu bee, ka taa bula fo piriisoolu niŋ Lewi lasiloo moolu la, aniŋ moo bee biriŋ moondiŋ fo moo baa. A ye Kambeŋ Kitaaboo* kumakaŋo bee karaŋ ì ye, meŋ jeta Yaawe Batudulaa Buŋo kono, aduŋ ì tarata i lamoyi kaŋ a la. 31 Bituŋ mansa loota a loodulaa to. A ye kambeŋo kutayandi kuu a niŋ Yaawe teema, ka bula a nooma, ka a la yaamaroolu, a la luwaalu, aniŋ a la kumoolu muta a niyo niŋ a sondomoo bee la, ka baara kambeŋo kumakaŋo la, ko a be safeeriŋ ñiŋ kitaaboo kono ñaameŋ.
32 A ye a ke, mennu bee be jee ka bo Yerusalaamu niŋ Benjamini, ye laahidoo taa ka kambeŋo ñiŋ muta. Mennu be sabatiriŋ Yerusalaamu bulata Alla la kambeŋo nooma, ì mumuñolu la Alla.
33 Mansa Yosiya ye jalaŋolu bee bondi Banisirayila tundoolu bee le to, aduŋ a ye a ke, moolu mennu be Banisirayila ka Yaawe batu, ì la Alla. A baluu tiloo bee, ì maŋ ì koo dii Yaawe batoo la, ì mumuñolu la Alla.
© Mandinka Bible © Bible Society in The Gambia, 2011.